przezwyciężać - Wielki słownik języka polskiego PAN

radzić sobie z jakąś trudnością lub tym, co jest jej źródłem

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

	synonimy:	przełamywać zwyciężać
	sprzeczne:	ulegać

człowiek przezwycięża
przezwyciężać ograniczenia; ból, chorobę; słabość, strach; śmierć, zło; przezwyciężanie oporu, problemów, przeszkód, trudności; nałogu; lęku, nieśmiałości, pokus; kryzysu, recesji; przeszłości
przezwyciężać siłą
przezwyciężać coś w sobie
przezwyciężać łatwo, skutecznie
coś pomaga; musieć; należy przezwyciężać

	A jednak nasza mała bohaterka przezwycięża te trudności. źródło: NKJP: D.G.: Powrót do zielonego domu (4), EKO-U Nas, 2002
	Jest to wezwanie do tego, by - będąc dzielnym - nie wyciszać swojego oporu, ale umiejętnie przezwyciężać dzięki niemu własne słabości [...]. źródło: NKJP: Bogusław Śliwerski: Wielka gra Aleksandra Kamińskiego o demokrację, 2008
	Do pilnych zadań należy w moim przekonaniu przezwyciężanie istniejącej jeszcze bariery stworzonej administracyjnie przez trzy piony: szkolnictwo wyższe, Polską Akademię Nauk oraz resortowe jednostki badawczo-rozwojowe. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 12.10.1995
	Na przegubach widniały nabrzmiałe, czerwonofioletowe pręgi od powrozów. Zaciskając zęby i przezwyciężając dojmujący ból, zaczął je rozcierać. źródło: NKJP: Halina Rudnicka: Uczniowie Spartakusa, 2001
	Przypomniał [...], że historia Europy jest historią przezwyciężanych kryzysów. źródło: NKJP: Pierwsze starcie, Dziennik Polski, 2003-12-13

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przezwyciężałem +(e)m przezwyciężał	przezwyciężałam +(e)m przezwyciężała	przezwyciężałom +(e)m przezwyciężało	przezwyciężaliśmy +(e)śmy przezwyciężali	przezwyciężałyśmy +(e)śmy przezwyciężały
2 os.	przezwyciężałeś +(e)ś przezwyciężał	przezwyciężałaś +(e)ś przezwyciężała	przezwyciężałoś +(e)ś przezwyciężało	przezwyciężaliście +(e)ście przezwyciężali	przezwyciężałyście +(e)ście przezwyciężały
3 os.	przezwyciężał	przezwyciężała	przezwyciężało	przezwyciężali	przezwyciężały

bezosobnik: przezwyciężano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę przezwyciężał będę przezwyciężać	będę przezwyciężała będę przezwyciężać	będę przezwyciężało będę przezwyciężać	będziemy przezwyciężali będziemy przezwyciężać	będziemy przezwyciężały będziemy przezwyciężać
2 os.	będziesz przezwyciężał będziesz przezwyciężać	będziesz przezwyciężała będziesz przezwyciężać	będziesz przezwyciężało będziesz przezwyciężać	będziecie przezwyciężali będziecie przezwyciężać	będziecie przezwyciężały będziecie przezwyciężać
3 os.	będzie przezwyciężał będzie przezwyciężać	będzie przezwyciężała będzie przezwyciężać	będzie przezwyciężało będzie przezwyciężać	będą przezwyciężali będą przezwyciężać	będą przezwyciężały będą przezwyciężać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przezwyciężajmy
2 os.	przezwyciężaj	przezwyciężajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przezwyciężałbym bym przezwyciężał	przezwyciężałabym bym przezwyciężała	przezwyciężałobym bym przezwyciężało	przezwyciężalibyśmy byśmy przezwyciężali	przezwyciężałybyśmy byśmy przezwyciężały
2 os.	przezwyciężałbyś byś przezwyciężał	przezwyciężałabyś byś przezwyciężała	przezwyciężałobyś byś przezwyciężało	przezwyciężalibyście byście przezwyciężali	przezwyciężałybyście byście przezwyciężały
3 os.	przezwyciężałby by przezwyciężał	przezwyciężałaby by przezwyciężała	przezwyciężałoby by przezwyciężało	przezwyciężaliby by przezwyciężali	przezwyciężałyby by przezwyciężały

bezosobnik: przezwyciężano by

bezokolicznik: przezwyciężać

imiesłów przysłówkowy współczesny: przezwyciężając

gerundium: przezwyciężanie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: przezwyciężający

imiesłów przymiotnikowy bierny: przezwyciężany

odpowiednik aspektowy: przezwyciężyć

Rz_osobowy

+

przezwyciężać

+

CO

Zob. zwyciężyć