złodziej

  • osoba, która bezprawnie, potajemnie i bez zamiaru oddania zabiera czyjąś własność
  • CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Prawo i łamanie prawa

    przestępstwa

  • synonimy:  amator cudzej własności
    hiperonimy:  przestępca
    • zawodowy; pijany; drobny, zwykły; prawdziwy; młodociany, młody, nieletni; bezczelny, zuchwały złodziej; złodziej kolejowy, komórkowy, samochodowy; sklepowy; złodzieje specjalizujący się (w kradzieży damskich torebek, w kradzieżach telefonów komórkowych, samochodów, w okradaniu turystów)
    • złodziej biżuterii; torebek; aut, rowerów; komputerów; kabli, drewna, metalu, stali, węgla, złomu; paliwa; impulsów, prądu; bydła...
    • złodziej i chuligan; złodziej i pijak; złodziej i morderca; złodzieje i bandyci; złodzieje i oszuści; złodzieje i włamywacze
    • łup, ofiara; bezczelność, pomysłowość; ślad złodzieja; banda, grupa, szajka złodziei
    • gratka, okazja, sygnał, wskazówka, zachęta; pokusa; przeszkoda; areszt, kara dla złodzieja
    • akcja, działania; proces, sprawa przeciwko złodziejom
    • obława, zasadzka; sposób na złodziei
    • pogoń, pościg za złodziejami; ochrona; obawa, strach; zabezpieczenie przed złodziejami; walka; konszachty, powiązania, współpraca, zmowa ze złodziejami
    • informacje, ostrzeżenia, wiadomości o złodziejach
    • złodziej grasował; przeciął, sforsował, splądrował, wybił, wyłamał, zdemolował; uciekł; wykorzystuje; złodzieje otworzyli, włamali się, wtargnęli, zakradli się; szukali; kradli, okradli, skradli, ukradli, zabrali, zrabowali; zabili
    • pomagać złodziejowi
    • gonić, łapać; przyłapać, schwytać, ująć, zatrzymać, złapać; aresztować, karać; puścić złodzieja; poszukiwania, ujęcie, wskazanie złodzieja
    • nazwać kogoś złodziejem
    • porównać kogoś do złodzieja
    • uważać, wziąć kogoś za złodzieja
    • obserwowany; porzucony, pozostawiony przez złodzieja
    • bronić, chronić; ostrzegać, przestrzegać przed złodziejami; mieć do czynienia ze złodziejami; walczyć; współpracować ze złodziejami
    • czuć się; skradać się; postępować, zachowywać się jak złodziej; traktować kogoś jak złodzieja
  • W ręce funkcjonariuszy wpadło trzech złodziei samochodowych [...].

    źródło: NKJP: R.Nadaj: Rozpracowano dziuplę w gminie Naruszewo: Samochodowy gang w rękach policji, Tygodnik Ciechanowski, 2007-11-25

    W Kętach można zaobserwować nasilenie włamań do samochodów. Łupem złodziei padają radioodtwarzacze, telefony komórkowe, karty bankomatowe i inne przedmioty pozostawione przez nierozważnych właścicieli.

    źródło: NKJP: Lepiej pamiętać, Dziennik Polski, 2002-12-14

    Policja długo i bezskutecznie szukała złodzieja rodowych klejnotów polskiego arystokraty.

    źródło: NKJP: Redakcja: Gorylom KGB zasugerował, że jest Berią, Tygodnik Ciechanowski, 2002-05-19

    Złodzieje wykorzystywali nieuwagę domowników, wchodzili do otwartych mieszkań, nie zwracając niczyjej uwagi i zabierali drobne rzeczy.

    źródło: NKJP: Mieszkaniowi złodzieje, Dziennik Polski, 2002-08-14

    Wychodząc, ukradkiem chował pod marynarką część rękopisu. Jechał do Związku Dziennikarzy [...], oddawał kartki do skserowania. Na drugi dzień niezauważalnie zwracał oryginały. - Dlatego odbiłem tylko 200 stron, a nie wszystkie tysiąc - i tak czułem się jak złodziej.

    źródło: NKJP: Anna Żebrowska: SZOŁOCHOW, Gazeta Wyborcza, 1998-11-27

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m1

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. złodziej
    złodzieje
    ndepr
    złodzieje
    depr
    D. złodzieja
    złodziei
    rzadziej złodziejów
    C. złodziejowi
    złodziejom
    B. złodzieja
    złodziei
    rzadziej złodziejów
    N. złodziejem
    złodziejami
    Ms. złodzieju
    złodziejach
    W. złodzieju
    złodzieje
    ndepr
    złodzieje
    depr
  • psł. *zъlodějь 'czyniący zło, złoczyńca'

    Zob. zły I
    Zob. dziać

CHRONOLOGIZACJA:
1391, SStp
FRAZEOLOGIZMY:
Data ostatniej modyfikacji: 23.02.2023