naciskać - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

oddziaływać na coś z pewną siłą

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Praca

rodzaje pracy

synonimy:

cisnąć
przyciskać

naciskać cyngiel, dzwonek, dźwignię, guzik, hamulec, klakson, klamkę, klawisz, migawkę, pedał, pilota, przycisk, spust, włącznik
naciskać dłonią, kciukiem, nogą, palcami
naciskać !?na hamulec, !?na pedał, !?na spust
naciskać delikatnie, gwałtownie, lekko, mocno
zacząć naciskać

	Ogląda nogę, naciska przekrwiony bandaż. Nie widać, żeby zasychało, plama ciągle jest świeża. źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961
	Jedną ręką szybko naciskał klawisze, ale tak, jakby szukał jakiegoś numeru, a nie wysyłał SMS-a. źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Wilcza wyspa, 2006
	Już chciała coś powiedzieć, kiedy nagle Mahmud wyciągnął rękę. - Patrz! - zawołał, naciskając !?na hamulec. źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999
	Prawie nie naciskałem !?na gaz, a mimo to auto rozpędziło się tak szybko, że nie zdążyłem wrzucić biegów. źródło: NKJP: Katarzyna Ostrowska: Sny – klucz, 2000

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	naciskałem +(e)m naciskał	naciskałam +(e)m naciskała	naciskałom +(e)m naciskało	naciskaliśmy +(e)śmy naciskali	naciskałyśmy +(e)śmy naciskały
2 os.	naciskałeś +(e)ś naciskał	naciskałaś +(e)ś naciskała	naciskałoś +(e)ś naciskało	naciskaliście +(e)ście naciskali	naciskałyście +(e)ście naciskały
3 os.	naciskał	naciskała	naciskało	naciskali	naciskały

bezosobnik: naciskano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę naciskał będę naciskać	będę naciskała będę naciskać	będę naciskało będę naciskać	będziemy naciskali będziemy naciskać	będziemy naciskały będziemy naciskać
2 os.	będziesz naciskał będziesz naciskać	będziesz naciskała będziesz naciskać	będziesz naciskało będziesz naciskać	będziecie naciskali będziecie naciskać	będziecie naciskały będziecie naciskać
3 os.	będzie naciskał będzie naciskać	będzie naciskała będzie naciskać	będzie naciskało będzie naciskać	będą naciskali będą naciskać	będą naciskały będą naciskać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		naciskajmy
2 os.	naciskaj	naciskajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	naciskałbym bym naciskał	naciskałabym bym naciskała	naciskałobym bym naciskało	naciskalibyśmy byśmy naciskali	naciskałybyśmy byśmy naciskały
2 os.	naciskałbyś byś naciskał	naciskałabyś byś naciskała	naciskałobyś byś naciskało	naciskalibyście byście naciskali	naciskałybyście byście naciskały
3 os.	naciskałby by naciskał	naciskałaby by naciskała	naciskałoby by naciskało	naciskaliby by naciskali	naciskałyby by naciskały

bezosobnik: naciskano by

bezokolicznik: naciskać

imiesłów przysłówkowy współczesny: naciskając

gerundium: naciskanie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: naciskający

imiesłów przymiotnikowy bierny: naciskany

odpowiednik aspektowy: nacisnąć

	+	naciskać	+	CO
	+	naciskać	+	na CO

Zob. ciskać

Uznawane za niepoprawne: naciskać na co