preambuła

  • uroczysty wstęp, który poprzedza ważny akt prawny oraz wyjaśnia jego najistotniejsze cele i założenia
  • Wyraz bywa także używany w odniesieniu do tekstów innych niż prawne.

  • CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Prawo i łamanie prawa

    regulacje prawne

  • synonimy:  arenga
    hiperonimy:  wstęp
    • preambuła dyrektywy, konstytucji, konwencji, traktatu, ustawy
    • sformułowanie, skreślenie; fragment, projekt, tekst, treść, zapis; kwestia, sprawa preambuły
    • preambuła mówi, zawiera
  • Najtrudniej było zapisać preambułę w taki sposób, by znalazł się w niej pewien zestaw wartości, a nie sztuczny spis wartości powyciąganych z różnych źródeł i reprezentujących różne stanowiska.

    źródło: NKJP: Wiktor Osiatyński: Konstytucja dla wszystkich, Gazeta Wyborcza, 1997-05-17, 2006-12

    [...] naszym marzeniem, zgodnie z treścią preambuły statutu, jest przekazanie Stowarzyszenia osobom, które będą tę piękną ideę kultywować.

    źródło: NKJP: Katarzyna Kasprowicz, Agnieszka Kamińska: Eksperymentalnie, Dziennik Bałtycki, 2005-05-16

    W preambule do paktu jego sygnatariusze stwierdzali, że „nadeszła chwila przystąpienia do szczerego wyrzeczenia się wojny jako narzędzia polityki narodowej, dla utrwalenia stosunków pokojowych i przyjaznych, istniejących obecnie między ludźmi”.

    źródło: NKJP: Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki, 1999

    We włoskiej [konstytucji], austriackiej, belgijskiej i luksemburskiej nie ma preambuł, więc i uroczystych odniesień.

    źródło: NKJP: Adam Szostkiewicz: Preambuła w bólach, Polityka, nr 2421, 2003-10-04

    Również preambuła Ustawy o systemie oświaty mówi o tym, że nauczanie i wychowanie ma respektować chrześcijański system wartości, za podstawę przyjmując uniwersalne zasady etyki.

    źródło: NKJP: Adam Skreczko: Stosunek nauczyciela do wartości chrześcijańskich, Wychowawca nr 168,

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: ż

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. preambuła
    preambuły
    D. preambuły
    preambuł
    C. preambule
    preambułom
    B. preambułę
    preambuły
    N. preambułą
    preambułami
    Ms. preambule
    preambułach
    W. preambuło
    preambuły
  • bez ograniczeń + preambuła +
    (CZEGO)
    bez ograniczeń + preambuła +
    (do CZEGO)
  • fr. préambule 'wstęp'

CHRONOLOGIZACJA:
1774, Gazety Wilenskie, nr 31, polona.pl
W postaci:  preambuł 
Data ostatniej modyfikacji: 14.02.2024