sarkać

  • książk.  wyrażać niezadowolenie z jakiegoś powodu
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Stany psychiczne człowieka

    zachowania emocjonalne

    • sarkać na koszty, na rząd, na szkolnictwo
    • sarkać między sobą
    • sarkać pod nosem
  • Śni, że chodzi po Warszawie, Krakowie i Gdańsku. Że spogląda na błękitną wodę Zatoki Gdańskiej, że uśmiecha się do polskich dziewcząt, a gdy poczuje głód, zjada jarzynową z bułką, nie sarkając na przydługą kolejkę w barze.

    źródło: NKJP: Andrzej Urbańczyk: Dziękuję Ci, Pacyfiku, 1985

    W tłumie słychać było również sarkania na władzę.

    źródło: NKJP: (pij): Prezydent na Bałuckim Rynku, Express Ilustrowany, 2002-09-25

    Kolejka w osiedlowym sklepie posuwała się niemrawo. Ludzie czekali na koszyki, później tłoczyli się przed ladą, sarkając, że sprzedawczyni zbyt powoli wycina odcinki kartek na mięso.

    źródło: NKJP: Andrzej Kozioł: Pociąg do Stalinogrodu i inne opowiadania, 2009

    Początki były dziwne. - Baba w mundurze? – dziwili się i sarkali starzy wyjadacze. Jednak z czasem wszystko się unormowało.

    źródło: NKJP: Maciej Węgrzyn: Nie ma zmiłuj, Gazeta Wrocławska, 2003-03-11

    Niebawem powstała czterdziestotysięczna armia, w której panowała surowa dyscyplina. Nikt już nie śmiał sarkać lub buntować się przeciwko jego rozkazom; najdrobniejsze nawet próby nieposłuszeństwa podlegały karze utraty życia.

    źródło: NKJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1963

  • część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. sarkam
    sarkamy
    2 os. sarkasz
    sarkacie
    3 os. sarka
    sarkają

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. sarkałem
    +(e)m sarkał
    sarkałam
    +(e)m sarkała
    sarkałom
    +(e)m sarkało
    sarkaliśmy
    +(e)śmy sarkali
    sarkałyśmy
    +(e)śmy sarkały
    2 os. sarkałeś
    +(e)ś sarkał
    sarkałaś
    +(e)ś sarkała
    sarkałoś
    +(e)ś sarkało
    sarkaliście
    +(e)ście sarkali
    sarkałyście
    +(e)ście sarkały
    3 os. sarkał
    sarkała
    sarkało
    sarkali
    sarkały

    bezosobnik: sarkano

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę sarkał
    będę sarkać
    będę sarkała
    będę sarkać
    będę sarkało
    będę sarkać
    będziemy sarkali
    będziemy sarkać
    będziemy sarkały
    będziemy sarkać
    2 os. będziesz sarkał
    będziesz sarkać
    będziesz sarkała
    będziesz sarkać
    będziesz sarkało
    będziesz sarkać
    będziecie sarkali
    będziecie sarkać
    będziecie sarkały
    będziecie sarkać
    3 os. będzie sarkał
    będzie sarkać
    będzie sarkała
    będzie sarkać
    będzie sarkało
    będzie sarkać
    będą sarkali
    będą sarkać
    będą sarkały
    będą sarkać

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. sarkajmy
    2 os. sarkaj
    sarkajcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. sarkałbym
    bym sarkał
    sarkałabym
    bym sarkała
    sarkałobym
    bym sarkało
    sarkalibyśmy
    byśmy sarkali
    sarkałybyśmy
    byśmy sarkały
    2 os. sarkałbyś
    byś sarkał
    sarkałabyś
    byś sarkała
    sarkałobyś
    byś sarkało
    sarkalibyście
    byście sarkali
    sarkałybyście
    byście sarkały
    3 os. sarkałby
    by sarkał
    sarkałaby
    by sarkała
    sarkałoby
    by sarkało
    sarkaliby
    by sarkali
    sarkałyby
    by sarkały

    bezosobnik: sarkano by

    bezokolicznik: sarkać

    imiesłów przysłówkowy współczesny: sarkając

    gerundium: sarkanie

    imiesłów przymiotnikowy czynny: sarkający

    odpowiednik aspektowy: sarknąć

  • bez ograniczeń + sarkać +
    (na CO/KOGO)
    bez ograniczeń + sarkać +
    (że ZDANIE)
    bez ograniczeń + sarkać +
    (MOWA WPROST)
  • psł. sr̥kati 'głośno wciągać ustami płynny pokarm'

CHRONOLOGIZACJA:
1500, SStp
Inne znaczenie: 'pić głośno i powoli'
Data ostatniej modyfikacji: 10.06.2024