uwłaczać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

książk. powodować, że ktoś czuje się urażony lub że ktoś lub coś może stracić wysoki status albo wysoką ocenę u innych ludzi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Relacje międzyludzkie

określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Zasady współżycia społecznego

zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

uwłaczać czyjejś ambicji, godności; pamięci, powadze; czyjemuś dobremu imieniu, honorowi

Cytaty

Od początku zdawałam sobie sprawę, że praca ta uwłacza moim ambicjom nie tylko dlatego, że swoją monotonią gwałci mój intelekt.

źródło: NKJP: Katarzyna Pisarzewska: Koncert łgarzy, 2009

Pańskie propozycje uwłaczają godności przyzwoitej kobiety [...].

źródło: NKJP: Mariusz Cieślik: Śmieszni kochankowie, 2004

Dobrze, że jest ustawa o odszkodowaniu i rekompensacie, jednak część działaczy uważa, że forma jej realizacji uwłacza im.

źródło: NKJP: Urszula Giżyńska: Odrzuceni, Tygodnik Regionalny „Gazeta Częstochowska”, 2008-02-28

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	uwłaczam	uwłaczamy
2 os.	uwłaczasz	uwłaczacie
3 os.	uwłacza	uwłaczają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uwłaczałem +(e)m uwłaczał	uwłaczałam +(e)m uwłaczała	uwłaczałom +(e)m uwłaczało	uwłaczaliśmy +(e)śmy uwłaczali	uwłaczałyśmy +(e)śmy uwłaczały
2 os.	uwłaczałeś +(e)ś uwłaczał	uwłaczałaś +(e)ś uwłaczała	uwłaczałoś +(e)ś uwłaczało	uwłaczaliście +(e)ście uwłaczali	uwłaczałyście +(e)ście uwłaczały
3 os.	uwłaczał	uwłaczała	uwłaczało	uwłaczali	uwłaczały

bezosobnik: uwłaczano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę uwłaczał będę uwłaczać	będę uwłaczała będę uwłaczać	będę uwłaczało będę uwłaczać	będziemy uwłaczali będziemy uwłaczać	będziemy uwłaczały będziemy uwłaczać
2 os.	będziesz uwłaczał będziesz uwłaczać	będziesz uwłaczała będziesz uwłaczać	będziesz uwłaczało będziesz uwłaczać	będziecie uwłaczali będziecie uwłaczać	będziecie uwłaczały będziecie uwłaczać
3 os.	będzie uwłaczał będzie uwłaczać	będzie uwłaczała będzie uwłaczać	będzie uwłaczało będzie uwłaczać	będą uwłaczali będą uwłaczać	będą uwłaczały będą uwłaczać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		uwłaczajmy
2 os.	uwłaczaj	uwłaczajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uwłaczałbym bym uwłaczał	uwłaczałabym bym uwłaczała	uwłaczałobym bym uwłaczało	uwłaczalibyśmy byśmy uwłaczali	uwłaczałybyśmy byśmy uwłaczały
2 os.	uwłaczałbyś byś uwłaczał	uwłaczałabyś byś uwłaczała	uwłaczałobyś byś uwłaczało	uwłaczalibyście byście uwłaczali	uwłaczałybyście byście uwłaczały
3 os.	uwłaczałby by uwłaczał	uwłaczałaby by uwłaczała	uwłaczałoby by uwłaczało	uwłaczaliby by uwłaczali	uwłaczałyby by uwłaczały

bezosobnik: uwłaczano by

bezokolicznik: uwłaczać

imiesłów przysłówkowy współczesny: uwłaczając

gerundium: uwłaczanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	uwłaczanie	uwłaczania
D.	uwłaczania	uwłaczań
C.	uwłaczaniu	uwłaczaniom
B.	uwłaczanie	uwłaczania
N.	uwłaczaniem	uwłaczaniami
Ms.	uwłaczaniu	uwłaczaniach
W.	uwłaczanie	uwłaczania

imiesłów przymiotnikowy czynny: uwłaczający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	uwłaczający	uwłaczający	uwłaczający	uwłaczające	uwłaczająca
D.	uwłaczającego	uwłaczającego	uwłaczającego	uwłaczającego	uwłaczającej
C.	uwłaczającemu	uwłaczającemu	uwłaczającemu	uwłaczającemu	uwłaczającej
B.	uwłaczającego	uwłaczającego	uwłaczający	uwłaczające	uwłaczającą
N.	uwłaczającym	uwłaczającym	uwłaczającym	uwłaczającym	uwłaczającą
Ms.	uwłaczającym	uwłaczającym	uwłaczającym	uwłaczającym	uwłaczającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	uwłaczający	uwłaczający	uwłaczające	uwłaczające
D.	uwłaczających	uwłaczających	uwłaczających	uwłaczających
C.	uwłaczającym	uwłaczającym	uwłaczającym	uwłaczającym
B.	uwłaczających	uwłaczających	uwłaczających	uwłaczające
N.	uwłaczającymi	uwłaczającymi	uwłaczającymi	uwłaczającymi
Ms.	uwłaczających	uwłaczających	uwłaczających	uwłaczających

odpowiednik aspektowy: uwłoczyć

Składnia

+

uwłaczać

+

KOMU/CZEMU

Pochodzenie

"W związku z wlec , włóczyć . Uznawane za oryginalną średniowieczną kalkę łac. detrahere 'ujmę czynić, uwłaczać szkodzić', pierwotnie 'ściągnąć, zwlec, oderwać, usunąć, odciągnąć; odjąć, odebrać, wyrwać' (od trahere 'ciągnąć, wlec, szarpać')" (Bor)