samowiedza

Niepodobieństwem jest tedy również, by konstytuowała się w nas samowiedza człowieczeństwa w jego nieciągłości względem swoich przedludzkich korzeni, samowiedza człowieczeństwa jako wartości.

źródło: NKJP: Leszek Kołakowski: Obecność mitu, 1974

W tym sensie można – sądząc po randze tematów i prelegentów – przewidywać znaczący wkład Kongresu w naszą wiedzę o kulturze, w naszą samowiedzę o jej stanie, potrzebach i możliwościach.

źródło: NKJP: Twórcy i naukowcy przed kongresem kultury polskiej. Sonda „Słowa”, Słowo Powszechne, 1981

Jak gdyby rozpaczliwie odtrącana dotąd samowiedza przeszyła ją nagle na wskroś i przykuła do miejsca.

źródło: NKJP: Christian Skrzyposzek: Mojra, 1996

Wykradziony bogom ogień to była nie tylko wiedza i wrażliwość, ale samowiedza i samoświadomość, która całej klasie dawała godność ludzkiego istnienia.

źródło: NKJP: Jan Zdzisław Brudnicki: Etyka czynu w prozie polskiej, Miesięcznik Literacki, 1970

Tutaj jednak zajmuje mnie szczególnie relacja zachodząca pomiędzy rzeczywistością ludzi i rzeczy (strukturą istotną) a zbiorowymi o niej wyobrażeniami (zapoznaniem się), czyli samowiedzą.

źródło: KWJP: Andrzej Mencwel: Przedwiośnie czy potop (2). Nowe krytyki postaw polskich, 2019