jaśnieć - Wielki słownik języka polskiego PAN

4.

wyrażać pozytywne uczucia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Stany psychiczne człowieka

zachowania emocjonalne

synonimy:

promieniować

oblicze, twarz jaśnieje; oczy jaśnieją
jaśnieć dobrym samopoczuciem, dumą, pogodą, radością, szczęściem, uśmiechem, zadowoleniem

	Ona nieduża, z kształtną głową, pięknie uczesaną w czarne fale, i w czarnej, bardzo eleganckiej sukni, i on - brzydki niezmiernie, ale tak jaśniejący szczęściem, pogodą, rozjaśniony, napełniony, wiosenny, że aż wydawał się piękny. źródło: KWSJP: Janina Kumaniecka: Saga rodu Słonimskich, 2003
	- O przyszłość jestem już spokojny - powtarzał Ludwig Neumann po drugiej stronie stołu, jaśniejąc zadowoleniem. źródło: KWSJP: Magdalena Tulli: W czerwieni, 1998
	- Nie bójcie się - powiedział po rosyjsku. - Zaraz nasi przyjdą. Wszystkich wyzwolą! Jego twarz jaśniała dumą i radością. źródło: KWSJP: Danuta Koral: Wydziedziczeni, 1997
	Bardzo boli? - pytała z troską w głosie, ale oczy jej jaśniały takim szczęściem, jak gdyby gorąco oczekiwała, że przytaknie. źródło: KWSJP: Christian Skrzyposzek: Mojra, 1996
	On, zafrasowany demagog, pieniacz i ponury patriota, wycinał hołubce, skakał do góry, aż pogubił kapcie i tańczył boso, z jaśniejącym obliczem, tak prześwietlonym radością jak pyzate policzki anioła, który w trąbkę dmie na organach ku chwale zastępów [...]. źródło: KWSJP: Jerzy Krzysztoń: Obłęd, 1983

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	jaśniałem +(e)m jaśniał	jaśniałam +(e)m jaśniała	jaśniałom +(e)m jaśniało	jaśnieliśmy +(e)śmy jaśnieli	jaśniałyśmy +(e)śmy jaśniały
2 os.	jaśniałeś +(e)ś jaśniał	jaśniałaś +(e)ś jaśniała	jaśniałoś +(e)ś jaśniało	jaśnieliście +(e)ście jaśnieli	jaśniałyście +(e)ście jaśniały
3 os.	jaśniał	jaśniała	jaśniało	jaśnieli	jaśniały

bezosobnik: jaśniano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę jaśniał będę jaśnieć	będę jaśniała będę jaśnieć	będę jaśniało będę jaśnieć	będziemy jaśnieli będziemy jaśnieć	będziemy jaśniały będziemy jaśnieć
2 os.	będziesz jaśniał będziesz jaśnieć	będziesz jaśniała będziesz jaśnieć	będziesz jaśniało będziesz jaśnieć	będziecie jaśnieli będziecie jaśnieć	będziecie jaśniały będziecie jaśnieć
3 os.	będzie jaśniał będzie jaśnieć	będzie jaśniała będzie jaśnieć	będzie jaśniało będzie jaśnieć	będą jaśnieli będą jaśnieć	będą jaśniały będą jaśnieć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		jaśniejmy
2 os.	jaśniej	jaśniejcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	jaśniałbym bym jaśniał	jaśniałabym bym jaśniała	jaśniałobym bym jaśniało	jaśnielibyśmy byśmy jaśnieli	jaśniałybyśmy byśmy jaśniały
2 os.	jaśniałbyś byś jaśniał	jaśniałabyś byś jaśniała	jaśniałobyś byś jaśniało	jaśnielibyście byście jaśnieli	jaśniałybyście byście jaśniały
3 os.	jaśniałby by jaśniał	jaśniałaby by jaśniała	jaśniałoby by jaśniało	jaśnieliby by jaśnieli	jaśniałyby by jaśniały

bezosobnik: jaśniano by

bezokolicznik: jaśnieć

imiesłów przysłówkowy współczesny: jaśniejąc

gerundium: jaśnienie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: jaśniejący

odpowiednik aspektowy: zajaśnieć

	+	jaśnieć	+	CZYM
Rz_nieżywotny	+	jaśnieć	+	na CZYM

Zob. jasny