by

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

3. robię po to, by

  • 3.

    wprowadza zdanie podrzędne, które wskazuje na możliwy cel tego, o czym mowa w zdaniu nadrzędnym
  • wykładnik celu

  • (quasi)synonimy:  aby
    ażeby
    żeby
  • Znał już Franza Mocka, który kilka dni temu przyszedł onieśmielony do jego szefa Maksa Klugego, by zamówić uroczysty niedzielny obiad na cześć swojego brata.

    źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003

    Czy nie po to jest się na Ziemi mężczyzną, by samemu rozstrzygać takie sprawy? By w sobie samym znaleźć tężyznę i wytrwałość, która pozwala obejść się bez cudzej pomocy?

    źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Słowa obcego, 1998

    Szóstego lipca 1990 roku w motelu „George”, także przy szosie Warszawa-Katowice, policja zorganizowała zasadzkę na sześciu pruszkowskich (tak w slangu nazywa się członków gangu, by odróżnić ich od zwyczajnych mieszkańców Pruszkowa - pruszkowiaków).

    źródło: NKJP: Ewa Ornacka, Piotr Pytlakowski: Alfabet mafii, 2005

    Jeden z komandosów widzi to kątem oka i by zapobiec nieszczęściu, rzuca się w bramkarskiej paradzie, łapiąc budzik w locie.

    źródło: NKJP: Juliusz Machulski, Piotr Wereśniak, Ryszard Zatorski: Kiler, 1998

    - Nie z miłości, bynajmniej, lecz po to i tylko po to, byś wziął udział.

    źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002

  • część mowy: włącznik

  • _: Zd.Nadrz., by _: Zd.Podrz.
    Zd.Nadrz.: Cz. nazywający czynności zamierzone
    Zd.Podrz.: Cz cz. przesz., bezok.
    aglutynacja: w zdaniach z Cz. cz. przesz. obligatoryjna: bym, byś, byśmy, byście
    korelat: fakultatywny: po to
    ograniczenia zakresu użycia:
    w Zd.Podrz. nie: Cz. t. przyp., cz. teraźn., cz. przysz.
    szyk: obligatoryjna antepozycja względem Zd.Podrz, zmienny względem Zd.Nadrz.
  • psł. *by

    Pierwotnie forma 3 osoby liczby pojedynczej aorystu od czasownika *byti (zob. być), używana wtórnie w funkcji spójnika.