-
4.
miękka tkanka wypełniająca korzeń, łodygę lub pień drzewa -
CZŁOWIEK I PRZYRODA
Świat roślin
budowa i funkcjonowanie roślin -
- ciemny rdzeń
- rdzeń drzewa, pnia, rośliny
- rdzeń z palm
- (drzewo) spróchniałe przy rdzeniu
-
Rolnictwo jest bardzo zacofane, a więc żyje się wedle starych zwyczajów i wierzeń łowiąc ryby, polując na gołębie, wybierając rdzeń z palm sagowych, lub robiąc wyprawy na dalekie wyspy [...].
źródło: KWSJP: Kamil Giżycki: Listy z Archipelagu Salomona, 1969
[...] przerwali na chwilę obcinanie gałęzi i zaczęli liczyć słoje pnia otaczające kręgami ciemny rdzeń.
źródło: KWSJP: Franciszek Fenikowski: Długie morze, 1963
Z rdzenia tej rośliny uzyskiwali wytrzymałe, giętkie włókna, które raz skręcone można było owijać, splatać i łączyć aż do uzyskania dowolnej formy - od nici po grube liny.
źródło: KWSJP: Joanna Nikodemska: Po linie do sznura, 2003
Ale niewolnica czuwała i gdy rębacze dochodzili rdzenia drzewa, przerzuciła serce Baty w sępa, co przelatywał ponad lasem.
źródło: KWSJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952
Przy samym rdzeniu drzewo było spróchniałe, co uniemożliwiło policzenie przyrostów.
źródło: KWSJP: BZ: Sędziwa sosna, Tygodnik Podhalański nr 26, 1999
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza liczba mnoga M. rdzeń
rdzenie
D. rdzenia
rdzeni
C. rdzeniowi
rdzeniom
B. rdzeń
rdzenie
N. rdzeniem
rdzeniami
Ms. rdzeniu
rdzeniach
W. rdzeniu
rdzenie
-
psł. *strьržę, D lp *strьržene 'tkanka miękiszowa drzewa, rdzeń; najgłębsze miejsce rzeki, nurt rzeki'
Por. st.pol. (od XV w.) dr-zeń / zdr-zeń, strzeń / strżeń / zdrżeń 'zawartość, środek (pestki), rdzeń' i in. W pol. oczekiwaną byłaby postać *strzżeń . Rozmaitość poświadczonych postaci wyrazu w historii języka polskiego wskazuje na złożoność procesów uproszczeniowych niezwykłej grupy spółgłoskowej *strż i jej odmianki *zdrż (udźwięcznionej pod wpływem ż).