szadź

rzadziej sadź

  • meteor.  biały osad złożony z drobnych kryształków lodu, powstały przez schłodzenie kropelek mgły
  • W języku ogólnym wyraz bywa używany jako synonim wyrazu  szron .

    • rzadziej sadź
  • CZŁOWIEK I PRZYRODA

    Pogoda

    zjawiska atmosferyczne

    • szadź na drzewach
    • szadź i mgła, szadź i szron
    • warstwa szadzi
    • szadź pokrywa coś
  • Bez wilgoci w powietrzu i mrozu nie powstanie szadź i nie zrobimy fotografii krajobrazu w zachwycających bielach; bez gęstej mgły o świcie nie sfotografujemy drzewa, za którym schowane słońce maluje promieniste cienie rozchodzące się we wszystkich kierunkach [...].

    źródło: NKJP: Andrzej Mroczek: Książka o fotografowaniu, 2009

    - Pracujemy na okrągło, ale szadź osadzająca się na drzewach utrudnia nam pracę [...].

    źródło: NKJP: (rob): Wieś została bez prądu, Gazeta Krakowska, 2002-12-13

    Charakterystyczne dla Karkonoszy są - w okresie zimowym - osady w postaci szreni i szadzi, pokrywające drzewa, trawy i zabudowania.

    źródło: NKJP: Perła Karkonoszy, Dziennik Polski, 2001-02-20

    Drzewa całe otulone białą szadzią wyglądały niezwykle malowniczo.

    źródło: NKJP: Miejskie sprawy, Gazeta Poznańska, 2006-01-16

    [...] zimno było nocami. Bardzo zimno. A nad ranem przymrozki, szron i na szybach sadź.

    źródło: NKJP: Edward Stachura: Cała jaskrawość, 1969

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: ż

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. szadź
    szadzie
    D. szadzi
    szadzi
    C. szadzi
    szadziom
    B. szadź
    szadzie
    N. szadzią
    szadziami
    Ms. szadzi
    szadziach
    W. szadzi
    szadzie

    Inne uwagi

    Zwykle lp

  • zach. psł. *šadь

    Abstrakcyjny rzeczownik z przyrostkiem *-ь (< *-ĭ) od zach.psł. przymiotnika *šadъ (: płd. i wsch.psł. *sědъ) < psł. *chědъ 'siwy, siwawy, szary, koloru szronu' (< wcz.psł. *choi̯dъ).

  • Zob. też:

    szron

CHRONOLOGIZACJA:
1643, Knap
Data ostatniej modyfikacji: 28.08.2017