-
3.
wyróżniając się pozytywnie na tle innych, wywoływać zachwyt i podziw -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
słownictwo oceniające -
- błyskać dowcipem, intelektem, ogładą, talentem
-
Poeta wyraźnie starał się o jej względy, żartował i błyskał dowcipem. Po czym poszli tańczyć i Gabriela uśmiechała się do niego.
źródło: KWSJP: Gerhard Menzel: Gorzkie są ostatnie krople, 1965
Jak błyskać intelektem, szybciej się uczyć i zapamiętywać? Dbaj o mózg. Odwdzięczy Ci się superśrednią na świadectwie.
źródło: Internet
Dziękuję mu za fatygę, że zechciał, od jakichś ważnych czynności, podejść do telefonu. Dziękuję jak na przyjęciu, gdy wszyscy błyskają ogładą, jak za uprzejmy gest przy pełnym bufecie [...].
źródło: KWSJP: Zofia Bystrzycka: Kontuzja, 1976
Skoczkowie częściej świecili nieobecnością w finałowych konkursach niż błyskali talentem, alpejczykowi Bachledzie raz udało się mignąć w drugiej dziesiątce, o hokeistach szkoda gadać, a o saneczkarstwie nawet nie ma co wspominać.
źródło: NKJP: Zima i Europa, Dziennik Polski, 2000-02-25
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. błyskam
błyskamy
2 os. błyskasz
błyskacie
3 os. błyska
błyskają
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. błyskałem
+(e)m błyskał
błyskałam
+(e)m błyskała
błyskałom
+(e)m błyskało
błyskaliśmy
+(e)śmy błyskali
błyskałyśmy
+(e)śmy błyskały
2 os. błyskałeś
+(e)ś błyskał
błyskałaś
+(e)ś błyskała
błyskałoś
+(e)ś błyskało
błyskaliście
+(e)ście błyskali
błyskałyście
+(e)ście błyskały
3 os. błyskał
błyskała
błyskało
błyskali
błyskały
bezosobnik: błyskano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę błyskał
będę błyskać
będę błyskała
będę błyskać
będę błyskało
będę błyskać
będziemy błyskali
będziemy błyskać
będziemy błyskały
będziemy błyskać
2 os. będziesz błyskał
będziesz błyskać
będziesz błyskała
będziesz błyskać
będziesz błyskało
będziesz błyskać
będziecie błyskali
będziecie błyskać
będziecie błyskały
będziecie błyskać
3 os. będzie błyskał
będzie błyskać
będzie błyskała
będzie błyskać
będzie błyskało
będzie błyskać
będą błyskali
będą błyskać
będą błyskały
będą błyskać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. błyskajmy
2 os. błyskaj
błyskajcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. błyskałbym
bym błyskał
błyskałabym
bym błyskała
błyskałobym
bym błyskało
błyskalibyśmy
byśmy błyskali
błyskałybyśmy
byśmy błyskały
2 os. błyskałbyś
byś błyskał
błyskałabyś
byś błyskała
błyskałobyś
byś błyskało
błyskalibyście
byście błyskali
błyskałybyście
byście błyskały
3 os. błyskałby
by błyskał
błyskałaby
by błyskała
błyskałoby
by błyskało
błyskaliby
by błyskali
błyskałyby
by błyskały
bezosobnik: błyskano by
bezokolicznik: błyskać
imiesłów przysłówkowy współczesny: błyskając
gerundium: błyskanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. błyskanie
błyskania
D. błyskania
błyskań
C. błyskaniu
błyskaniom
B. błyskanie
błyskania
N. błyskaniem
błyskaniami
Ms. błyskaniu
błyskaniach
W. błyskanie
błyskania
imiesłów przymiotnikowy czynny: błyskający
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. błyskający
błyskający
błyskający
błyskające
błyskająca
D. błyskającego
błyskającego
błyskającego
błyskającego
błyskającej
C. błyskającemu
błyskającemu
błyskającemu
błyskającemu
błyskającej
B. błyskającego
błyskającego
błyskający
błyskające
błyskającą
N. błyskającym
błyskającym
błyskającym
błyskającym
błyskającą
Ms. błyskającym
błyskającym
błyskającym
błyskającym
błyskającej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. błyskający
błyskający
błyskające
błyskające
D. błyskających
błyskających
błyskających
błyskających
C. błyskającym
błyskającym
błyskającym
błyskającym
B. błyskających
błyskających
błyskających
błyskające
N. błyskającymi
błyskającymi
błyskającymi
błyskającymi
Ms. błyskających
błyskających
błyskających
błyskających
odpowiednik aspektowy: błysnąć
-
Rz osobowe + błyskać + CZYM -
psł. *bliskati
Wtórne -y- w formie błyskać w języku polskim pod wpływem bliskoznacznego łyskać (< psł. *lyskati 'błyskać, lśnić')