Jak korzystać ze słownika?

skrzydło

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

1. ptaka

  • Definicja

    1.

    jedna z dwóch bocznych części ciała, służących ptakom, owadom i niektórym ssakom do latania
  • Kwalifikacja tematyczna

    CZŁOWIEK I PRZYRODA

    Świat zwierząt

    budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych


    CZŁOWIEK I PRZYRODA

    Świat zwierząt

    ptaki


    CZŁOWIEK I PRZYRODA

    Świat zwierząt

    owady

  • Relacje znaczeniowe
    synonimy:  skrzydlisko
  • Połączenia
    • błoniaste; białe, ciemne, czarne, czerwone, niebieskie; kolorowe, tęczowe; długie, krótkie; ogromne, olbrzymie, potężne, wielkie; szerokie, wąskie; rozpięte, rozpostarte, rozwinięte; uniesione; opuszczone, złożone; połamane, uszkodzone, złamane; przypięte; gołębie, orle; ptasie; anielskie skrzydła; skrzydła pokryte czymś
    • skrzydła gołębia, jaskółki, kruka, mewy, orła; ptaka; motyla, muchy, ważki; nietoperza; anioła
    • skrzydła po bokach
    • skrzydła i dziób, skrzydła i głowa, skrzydła i grzbiet, skrzydła i nogi, skrzydła i ogon, skrzydła i plecy
    • furkot, łopot, ruch, szelest, szum, świst, trzepot; uderzenia; cień; para; lotki; rozpiętość; kształt skrzydeł
    • pióro ze skrzydła
    • skrzydła szumią
    • rozłożyć/rozkładać, rozpostrzeć/rozpościerać, rozwinąć/rozwijać; podnieść; składać, złożyć, zwinąć skrzydła
    • machać, machnąć; trzepotać, zatrzepotać; łopotać, załopotać; musnąć/muskać; poruszać; bić, uderzać skrzydłami
  • Cytaty

    Ptaki rozpierzchły się z piskiem, trzepocząc skrzydłami.

    źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1995

    Ptasie skrzydła w niczym nie przypominają błoniastych skrzydeł nietoperzy i pterozaurów.

    źródło: NKJP: Richard Dawkins: Dlaczego hipopotam nie lata, Gazeta Wyborcza, 1998-10-30

    Dziewczynka utkwiła we mnie spojrzenie szklanych oczu i powieki zaczęły jej szybko drgać, jak skrzydła muchy.

    źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Gdy owoc dojrzewa, 1958

    Lot krogulca jest niski, uderzenia skrzydeł szybkie, ale nie ciągłe.

    źródło: NKJP: Stanisław Godlewski: Vademecum myśliwego, 1955

    - Przynoszone do mnie ptaki najczęściej mają złamane skrzydło lub uszkodzony dziób.

    źródło: NKJP: Przyjaciel zwierząt niczyich, Super Nowości, nr 13/01, 1999

  • Odmiana

    część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: n2

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. skrzydło
    		 skrzydła
    D. skrzydła
    		 skrzydeł
    C. skrzydłu
    		 skrzydłom
    B. skrzydło
    		 skrzydła
    N. skrzydłem
    		 skrzydłami
    Ms. skrzydle
    		 skrzydłach
    W. skrzydło
    		 skrzydła

    Inne uwagi

    Zwykle lm

  • Pochodzenie

    psł. *(s)kridlo

    Pierwotny rzeczownik z przyrostkiem *-dlo od niezachowanego w językach słowiańskich czasownika *(s)kriti ‘latać, lecieć’ (na którego istnienie wskazuje np. lit. skriẽti, skrejù ‘krążyć, latać, lecieć, trzepotać’).
    Późniejsze znaczenia specjalistyczne i techniczne są kalkami semantycznymi; pojawiły się pod wpływem języków zachodnich: por. ang. Wing (np. Wing [building] 'skrzydło budynku', Wing (military aviation unit) 'skrzydło (oddział) wojsk lotniczych', niem. Flügel (Flugzeug) 'skrzydło (samolotu)'.