uiścić

  • urzęd.  opłacić - dać za coś pieniądze
  • [u-iścić] lub  pot.  [ujiścić]

  • CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Finanse

    czynności, przedmioty związane z pieniędzmi


    CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Finanse

    podatki, opłaty, świadczenia pieniężne

  • synonimy:  opłacić
    zapłacić
    • lokator, podatnik, podmiot, wnioskodawca; zakład uiścił coś; gmina uiściła coś; mieszkańcy, rodzice uiścili coś
    • uiścić czynsz, odszkodowanie, opłatę, podatek, rachunek za coś, ratę, składkę, wpłatę, wynagrodzenie, zaliczkę, zobowiązanie
    • uiścić coś na podstawie czegoś; na rzecz czegoś
    • (nie) móc; (nie) chcieć, musieć, powinien, trzeba; obowiązany, zmuszony, zobowiązany uiścić coś
    • obowiązany, zmuszony, zobowiązany do uiszczenia czegoś; uchylać się od uiszczenia czegoś; zwolniony z uiszczenia czegoś
    • sposób, termin, zasady uiszczenia czegoś
    • zwolnienie od uiszczenia czegoś
    • być uiszczonym
  • Jeżeli lokatorzy nie uiszczą opłat, wystąpimy o wypowiedzenie umowy najmu i eksmisję.

    źródło: NKJP: Łukasz Wróblewski: Po pożarze, Dziennik Bałtycki, 1998-10-06

    Komentator polityczny „Życia” Łukasz Warzecha opisał swoje zmagania z babcią klozetową, której nie uiścił złotówkowej opłaty za skorzystanie z kawiarnianego WC [...].

    źródło: NKJP: Polityka i obyczaje, Polityka, 2001-11-10

    Jan chętnie sam wykładał pieniądze za osoby, które chwilowo nie mogły uiścić należnej urzędowo kwoty.

    źródło: NKJP: Andrzej Babuchowski: Jan Nepomucen, 2007

    Pomimo naszej stabilności i systematycznie płaconych rachunków szpital i tak poniesie straty, gdyż musi jeszcze zapłacić za amortyzację oraz uiścić gminie Chrzanów podatek od nieruchomości.

    źródło: NKJP: Pielęgniarki w starostwie, Dziennik Polski, 2000-11-30

    Restrukturyzacją na podstawie ustawy przedmiotowej są objęci przedsiębiorcy i inne podmioty zobowiązane do uiszczenia należności, o których mowa w ustawie.

    źródło: NKJP: Dagmara Roszak: Co zrobić, żeby się oddłużyć? Rozmowa z Witoldem Piaseckim, Gazeta Poznańska, 2002-10-07

  • część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. uiszczę
    uiścimy
    2 os. uiścisz
    uiścicie
    3 os. uiści
    uiszczą

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. uiściłem
    +(e)m uiścił
    uiściłam
    +(e)m uiściła
    uiściłom
    +(e)m uiściło
    uiściliśmy
    +(e)śmy uiścili
    uiściłyśmy
    +(e)śmy uiściły
    2 os. uiściłeś
    +(e)ś uiścił
    uiściłaś
    +(e)ś uiściła
    uiściłoś
    +(e)ś uiściło
    uiściliście
    +(e)ście uiścili
    uiściłyście
    +(e)ście uiściły
    3 os. uiścił
    uiściła
    uiściło
    uiścili
    uiściły

    bezosobnik: uiszczono

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. uiścijmy
    uiśćmy
    2 os. uiścij
    uiść
    uiścijcie
    uiśćcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. uiściłbym
    bym uiścił
    uiściłabym
    bym uiściła
    uiściłobym
    bym uiściło
    uiścilibyśmy
    byśmy uiścili
    uiściłybyśmy
    byśmy uiściły
    2 os. uiściłbyś
    byś uiścił
    uiściłabyś
    byś uiściła
    uiściłobyś
    byś uiściło
    uiścilibyście
    byście uiścili
    uiściłybyście
    byście uiściły
    3 os. uiściłby
    by uiścił
    uiściłaby
    by uiściła
    uiściłoby
    by uiściło
    uiściliby
    by uiścili
    uiściłyby
    by uiściły

    bezosobnik: uiszczono by

    bezokolicznik: uiścić

    imiesłów przysłówkowy uprzedni:

    uiściwszy

    gerundium: uiszczenie

    imiesłów przymiotnikowy bierny: uiszczony

    odpowiednik aspektowy: uiszczać

  • bez ograniczeń + uiścić +
    CO + (KOMU) + (za CO)
  • Od  st.pol.  przymiotnika  isty  (zob.  istny ). Nie można wykluczyć derywacji bezpośredniej (z udziałem przyrostka u-) od poświadczonego już XV w. czasownika  iścić, iszczę  ‘uiszczać, spłacać; wykonywać (np. polecenia)'

CHRONOLOGIZACJA:
2 połowa XIV w., SStp
Data ostatniej modyfikacji: 28.01.2016