wyrabiać - Wielki słownik języka polskiego PAN

6.

sprawiać, że ktoś uzyskuje jakąś cechę lub umiejętność

W pozycji celownika występuje zaimek sobie .

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Usposobienie człowieka

cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

synonimy:

kształcić
kształtować

ćwiczenia wyrabiają coś
wyrabiać (sobie) charakter, czujność, gust, nastawienie, nawyk, pamięć, pewność siebie, refleks, równowagę, świadomość czegoś, wrażliwość, wyobraźnię, wytrwałość, wytrzymałość, zręczność
wyrabiać coś w dziecku

	Nie wiadomo, czy byłby taki wytrwały, gdyby nie jego mama, [...] która od małego wyrabiała w synu przekonanie, że może robić wszystko to, co inne dzieci. źródło: NKJP: Magdalena Kaczor: Normalnie żyć, Trybuna Śląska, 2002-04-05
	[...] prawda jest taka, że nawyki niemowlaka w większości wyrabiają w nim rodzice. źródło: NKJP: Internet
	Właściwe formułowanie prośby oraz prawidłowo przeprowadzane rozmowy wyrabiają u dziecka poczucie odpowiedzialności [...]. źródło: NKJP: Katarzyna Nowak: Skuteczna rozmowa z dzieckiem, Wychowawca, 2002-12
	Wbrew obiegowej opinii szachy wyrabiają refleks, uczą pokory, godzenia się z chwilowymi niepowodzeniami. źródło: NKJP: Waldemar Pączek: Dynastie królewskiej gry, Gazeta Krakowska, 2007-03-06
	W szkolnych piórnikach rywalizują ze sobą długopisy oraz pióra. Podobno pisząc tymi drugimi dzieci wyrabiają sobie charakter pisma. źródło: NKJP: Niezastąpione wieczne pióro, Dziennik Bałtycki, 1999-08-19

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrabiałem +(e)m wyrabiał	wyrabiałam +(e)m wyrabiała	wyrabiałom +(e)m wyrabiało	wyrabialiśmy +(e)śmy wyrabiali	wyrabiałyśmy +(e)śmy wyrabiały
2 os.	wyrabiałeś +(e)ś wyrabiał	wyrabiałaś +(e)ś wyrabiała	wyrabiałoś +(e)ś wyrabiało	wyrabialiście +(e)ście wyrabiali	wyrabiałyście +(e)ście wyrabiały
3 os.	wyrabiał	wyrabiała	wyrabiało	wyrabiali	wyrabiały

bezosobnik: wyrabiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wyrabiał będę wyrabiać	będę wyrabiała będę wyrabiać	będę wyrabiało będę wyrabiać	będziemy wyrabiali będziemy wyrabiać	będziemy wyrabiały będziemy wyrabiać
2 os.	będziesz wyrabiał będziesz wyrabiać	będziesz wyrabiała będziesz wyrabiać	będziesz wyrabiało będziesz wyrabiać	będziecie wyrabiali będziecie wyrabiać	będziecie wyrabiały będziecie wyrabiać
3 os.	będzie wyrabiał będzie wyrabiać	będzie wyrabiała będzie wyrabiać	będzie wyrabiało będzie wyrabiać	będą wyrabiali będą wyrabiać	będą wyrabiały będą wyrabiać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyrabiajmy
2 os.	wyrabiaj	wyrabiajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrabiałbym bym wyrabiał	wyrabiałabym bym wyrabiała	wyrabiałobym bym wyrabiało	wyrabialibyśmy byśmy wyrabiali	wyrabiałybyśmy byśmy wyrabiały
2 os.	wyrabiałbyś byś wyrabiał	wyrabiałabyś byś wyrabiała	wyrabiałobyś byś wyrabiało	wyrabialibyście byście wyrabiali	wyrabiałybyście byście wyrabiały
3 os.	wyrabiałby by wyrabiał	wyrabiałaby by wyrabiała	wyrabiałoby by wyrabiało	wyrabialiby by wyrabiali	wyrabiałyby by wyrabiały

bezosobnik: wyrabiano by

bezokolicznik: wyrabiać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyrabiając

gerundium: wyrabianie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyrabiający

imiesłów przymiotnikowy bierny: wyrabiany

odpowiednik aspektowy: wyrobić

	+	wyrabiać	+	w KIM \| u KOGO + CO
	+	wyrabiać	+	(KOMU) + CO

Zob. robić