-
1.
ustami wyciągać z czegoś płyn lub płynną substancję -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego
czynności i stany fizjologiczne
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA
Jedzenie i jego przygotowanie
czynności związane z jedzeniem
CZŁOWIEK I PRZYRODA
Świat zwierząt
zwyczaje i zachowania zwierząt -
synonimy: ciamkać
-
- dziecko, niemowlę ssie coś
- ssać cytrynę, krew, matkę, mleko, pierś
- ssać coś z butelki
- ssać nerwowo, spokojnie, zachłannie
- chcieć, móc, próbować, przestać, zacząć ssać
- ssać i ssać; mlaskać i ssać
- odruch ssania; zwierzęta ssące
-
Dziecko miało na sobie tylko pieluszkę [...]. Ssało pierś, rytmicznie poruszając główką.
źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Dziewczyny z Portofino, 2005
W przyjacielskim i prawdziwie rodzinnym domu najbardziej lubią położyć się pod brzuszkiem mamy i ssać mleko.
źródło: KWSJP: Iwona Aleksandrowska: Porzucone zwierzęta znalazły schronienie, Super Express, 2006
Małe przestają ssać matkę, gdy mają dziesięć tygodni. Roczne lwiątka są już zupełnie samodzielne.
źródło: KWSJP: Ada Wińcza: Opowieści z sawanny i buszu, 1981
Widzę, że dziecko słabe jest i nie ma sił ssać.
źródło: KWSJP: Julian Stryjkowski: Austeria, 1966
Raz po raz chwytały go mdłości. Widząc to lekarz wydobył ze swego worka kilka cierpkich cytryn i z uśmiechem przyniósł je setnikowi. - Ssij owoce, Juliuszu - powiedział - a poczujesz ulgę...
źródło: NKJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1996
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. ssę
ssiemy
2 os. ssiesz
ssiecie
3 os. ssie
ssą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. ssałem
+(e)m ssał
ssałam
+(e)m ssała
ssałom
+(e)m ssało
ssaliśmy
+(e)śmy ssali
ssałyśmy
+(e)śmy ssały
2 os. ssałeś
+(e)ś ssał
ssałaś
+(e)ś ssała
ssałoś
+(e)ś ssało
ssaliście
+(e)ście ssali
ssałyście
+(e)ście ssały
3 os. ssał
ssała
ssało
ssali
ssały
bezosobnik: ssano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę ssał
będę ssać
będę ssała
będę ssać
będę ssało
będę ssać
będziemy ssali
będziemy ssać
będziemy ssały
będziemy ssać
2 os. będziesz ssał
będziesz ssać
będziesz ssała
będziesz ssać
będziesz ssało
będziesz ssać
będziecie ssali
będziecie ssać
będziecie ssały
będziecie ssać
3 os. będzie ssał
będzie ssać
będzie ssała
będzie ssać
będzie ssało
będzie ssać
będą ssali
będą ssać
będą ssały
będą ssać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. ssijmy
2 os. ssij
ssijcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. ssałbym
bym ssał
ssałabym
bym ssała
ssałobym
bym ssało
ssalibyśmy
byśmy ssali
ssałybyśmy
byśmy ssały
2 os. ssałbyś
byś ssał
ssałabyś
byś ssała
ssałobyś
byś ssało
ssalibyście
byście ssali
ssałybyście
byście ssały
3 os. ssałby
by ssał
ssałaby
by ssała
ssałoby
by ssało
ssaliby
by ssali
ssałyby
by ssały
bezosobnik: ssano by
bezokolicznik: ssać
imiesłów przysłówkowy współczesny: ssąc
gerundium: ssanie
liczba pojedyncza liczba mnoga M. ssanie
ssania
D. ssania
ssań
C. ssaniu
ssaniom
B. ssanie
ssania
N. ssaniem
ssaniami
Ms. ssaniu
ssaniach
W. ssanie
ssania
imiesłów przymiotnikowy czynny: ssący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. ssący
ssący
ssący
ssące
ssąca
D. ssącego
ssącego
ssącego
ssącego
ssącej
C. ssącemu
ssącemu
ssącemu
ssącemu
ssącej
B. ssącego
ssącego
ssący
ssące
ssącą
N. ssącym
ssącym
ssącym
ssącym
ssącą
Ms. ssącym
ssącym
ssącym
ssącym
ssącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. ssący
ssący
ssące
ssące
D. ssących
ssących
ssących
ssących
C. ssącym
ssącym
ssącym
ssącym
B. ssących
ssących
ssących
ssące
N. ssącymi
ssącymi
ssącymi
ssącymi
Ms. ssących
ssących
ssących
ssących
imiesłów przymiotnikowy bierny: ssany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. ssany
ssany
ssany
ssane
ssana
D. ssanego
ssanego
ssanego
ssanego
ssanej
C. ssanemu
ssanemu
ssanemu
ssanemu
ssanej
B. ssanego
ssanego
ssany
ssane
ssaną
N. ssanym
ssanym
ssanym
ssanym
ssaną
Ms. ssanym
ssanym
ssanym
ssanym
ssanej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. ssani
ssani
ssane
ssane
D. ssanych
ssanych
ssanych
ssanych
C. ssanym
ssanym
ssanym
ssanym
B. ssanych
ssanych
ssanych
ssane
N. ssanymi
ssanymi
ssanymi
ssanymi
Ms. ssanych
ssanych
ssanych
ssanych
-
Rzżywotny + ssać + CO -
psł. *sъsati < *sъpsati 'ssać, wysysać'