-
2.
usunąć coś, co uniemożliwia komuś lub czemuś swobodny ruch -
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA
Praca
rodzaje pracy -
synonimy: oswobodzić
wyzwolić
antonimy: obezwładnić
-
- ekipa ratownicza uwolniła; strażacy uwolnili kogoś
- uwolnić poszkodowanego, zakleszczonego (kierowcę), zablokowanych; (nogę) pięciolatki; łabędzia; budynek
- uwolnić przy użyciu narzędzi hydraulicznych
- uwolnić spod gruzów, spod ciężaru iluś przygniatających drzew
- uwolnić z pojazdu; z lodowej niewoli; z łańcucha; z potrzasku, z pułapki, z więzów; z blokady, z pasów, z uścisku, z uwięzi; z siatki; z kabiny, z zamurowanej piwnicy; z auta
- próbować uwolnić
-
Naszym kolegom udało się odnaleźć żywego człowieka, którego próbują uwolnić spod gruzów. Niestety, inni odnalezieni przez Polaków już nie żyli.
źródło: NKJP: (MIGA): Odnaleźli żywego, Dziennik Polski, 1999-08-20
14 lutego na drodze z Grabowa n. Prosną w kierunku Kraszewic kierujący seatem toledo zasnął za kierownicą, zjechał z jezdni i uderzył w przydrożne drzewo. Po uwolnieniu go z pojazdu przez strażaków, został przewieziony do szpitala.
źródło: NKJP: Ł.Ś.: 997, Czas Ostrzeszowski, 2005
[...] na przechodzącego przez zawalisko grotołaza spadł głaz ważący około 100 kg, rzucił go na kolana i przycisnął do ściany. Jakimś cudem udało mu się ten blok ruszyć i uwolnić spod niego, a wtedy skała powoli zsunęła się w dół po jego twarzy.
źródło: NKJP: Nowy rekord, Dziennik Polski, 2003-09-06
Niestety, w naturze mechanizmów leżą awarie: w ub. roku aż 2,5 mln razy trzeba było wzywać pomoc, aby wyważyła drzwi i uwolniła zablokowanych we wnętrzu samochodu pasażerów.
źródło: NKJP: Motowieści, Gazeta Wyborcza, 1993-07-02
W poniedziałek, 5 stycznia, strażacy uwolnili łabędzia przymarzniętego do lodu na Kanale Bydgoskim.
źródło: NKJP: ST: PRZYMARZŁ DO LODU, Nakielski Czas, 2004-01-14
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. uwolnię
uwolnimy
2 os. uwolnisz
uwolnicie
3 os. uwolni
uwolnią
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. uwolniłem
+(e)m uwolnił
uwolniłam
+(e)m uwolniła
uwolniłom
+(e)m uwolniło
uwolniliśmy
+(e)śmy uwolnili
uwolniłyśmy
+(e)śmy uwolniły
2 os. uwolniłeś
+(e)ś uwolnił
uwolniłaś
+(e)ś uwolniła
uwolniłoś
+(e)ś uwolniło
uwolniliście
+(e)ście uwolnili
uwolniłyście
+(e)ście uwolniły
3 os. uwolnił
uwolniła
uwolniło
uwolnili
uwolniły
bezosobnik: uwolniono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. uwolnijmy
2 os. uwolnij
uwolnijcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. uwolniłbym
bym uwolnił
uwolniłabym
bym uwolniła
uwolniłobym
bym uwolniło
uwolnilibyśmy
byśmy uwolnili
uwolniłybyśmy
byśmy uwolniły
2 os. uwolniłbyś
byś uwolnił
uwolniłabyś
byś uwolniła
uwolniłobyś
byś uwolniło
uwolnilibyście
byście uwolnili
uwolniłybyście
byście uwolniły
3 os. uwolniłby
by uwolnił
uwolniłaby
by uwolniła
uwolniłoby
by uwolniło
uwolniliby
by uwolnili
uwolniłyby
by uwolniły
bezosobnik: uwolniono by
bezokolicznik: uwolnić
imiesłów przysłówkowy uprzedni: uwolniwszy
gerundium: uwolnienie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. uwolnienie
uwolnienia
D. uwolnienia
uwolnień
C. uwolnieniu
uwolnieniom
B. uwolnienie
uwolnienia
N. uwolnieniem
uwolnieniami
Ms. uwolnieniu
uwolnieniach
W. uwolnienie
uwolnienia
imiesłów przymiotnikowy bierny: uwolniony
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. uwolniony
uwolniony
uwolniony
uwolnione
uwolniona
D. uwolnionego
uwolnionego
uwolnionego
uwolnionego
uwolnionej
C. uwolnionemu
uwolnionemu
uwolnionemu
uwolnionemu
uwolnionej
B. uwolnionego
uwolnionego
uwolniony
uwolnione
uwolnioną
N. uwolnionym
uwolnionym
uwolnionym
uwolnionym
uwolnioną
Ms. uwolnionym
uwolnionym
uwolnionym
uwolnionym
uwolnionej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. uwolnieni
uwolnieni
uwolnione
uwolnione
D. uwolnionych
uwolnionych
uwolnionych
uwolnionych
C. uwolnionym
uwolnionym
uwolnionym
uwolnionym
B. uwolnionych
uwolnionych
uwolnionych
uwolnione
N. uwolnionymi
uwolnionymi
uwolnionymi
uwolnionymi
Ms. uwolnionych
uwolnionych
uwolnionych
uwolnionych
odpowiednik aspektowy: uwalniać
-
Rzosobowy + uwolnić + KOGO/CO + SKĄD -
Zob. wolny