uderzyć - Wielki słownik języka polskiego PAN

7.

książk. mocno, nagle, zwykle nieprzyjemnie oddziałać na kogoś

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

jakość i intensywność

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego

zmysły

	Odetchnął, zaklął bezgłośnie i już miał zamiar ponownie pogrążyć się w myślach [...], gdy wiedźmiński medalion na jego szyi zadrgał nagle silnie, a w nozdrza uderzył zapach piołunu, bazylii, kolendry, szałwii i anyżku. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 2001
	Gasili je dłońmi, rzęzili, ustawali, ostatnim wysiłkiem biegli na wyprzódy z ogniem, aż dopadli wyżyny, na której bił miłosierny powiew Łaski, uderzył ich lica chłodny dech wschodniego wiatru wstrzymującego pożogę. źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1996
	Ostry blask uderzył go tak mocno, że był zmuszony zasłonić oczy. źródło: NKJP: Ryszard Stanoszek, Czerwony Tunel, Esensja I, 2005-09
	Poranek na starym cmentarzu uderzył go wonią wilgoci. źródło: NKJP: Marian Pankowski: Fara na Pomorzu, 1997

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uderzyłem +(e)m uderzył	uderzyłam +(e)m uderzyła	uderzyłom +(e)m uderzyło	uderzyliśmy +(e)śmy uderzyli	uderzyłyśmy +(e)śmy uderzyły
2 os.	uderzyłeś +(e)ś uderzył	uderzyłaś +(e)ś uderzyła	uderzyłoś +(e)ś uderzyło	uderzyliście +(e)ście uderzyli	uderzyłyście +(e)ście uderzyły
3 os.	uderzył	uderzyła	uderzyło	uderzyli	uderzyły

bezosobnik: uderzono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		uderzmy
2 os.	uderz	uderzcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	uderzyłbym bym uderzył	uderzyłabym bym uderzyła	uderzyłobym bym uderzyło	uderzylibyśmy byśmy uderzyli	uderzyłybyśmy byśmy uderzyły
2 os.	uderzyłbyś byś uderzył	uderzyłabyś byś uderzyła	uderzyłobyś byś uderzyło	uderzylibyście byście uderzyli	uderzyłybyście byście uderzyły
3 os.	uderzyłby by uderzył	uderzyłaby by uderzyła	uderzyłoby by uderzyło	uderzyliby by uderzyli	uderzyłyby by uderzyły

bezosobnik: uderzono by

bezokolicznik: uderzyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: uderzywszy

gerundium: uderzenie

rodzaj gramatyczny: dk

imiesłów przymiotnikowy bierny: uderzony

odpowiednik aspektowy: uderzać

+

uderzyć

+

KOGO

psł. *udъriti 'uderzyć'

Z przedrostkiem *u-od psł. czasownika *dъriti (z nieregularnym rozwojem e < ъ [w pozycji słabej])