-
1.
mówić lub robić coś takiego albo w taki sposób, by wywołać śmiech -
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA
Czas wolny
rozrywka -
synonimy: dowcipkować
-
- kolega, mąż, rodzina, tata; ksiądz, lekarz, prezes, trener żartuje
- żartować na temat czegoś
- żartować z siebie; z dziennikarzy, z prezydenta
- często; otwarcie żartować
- lubić; potrafić, próbować; (nie) wypada żartować
- śmiać się i żartować; żartować i dowcipkować
-
Gapcia i Lilka skończyły wczoraj pół roku. Tata żartował, że w związku z tym należałoby zapalić jedną świeczkę. Ale na początku nikomu nie było do śmiechu.
źródło: NKJP: Maria Nurowska: Sprawa Niny S., 2009
Zofia Ciura jest bardzo pogodną osobą. Często żartuje. Nawet podczas swojego przyjęcia urodzinowego, rozglądając się po rodzinie powiedziała z uśmiechem: - Ale żeście się wszyscy postarzeli [...].
źródło: NKJP: Magdalena Sośnicka Dzwonek: To jest piękny wiek, Gazeta Wrocławska, 2002-08-12
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. żartuję
żartujemy
2 os. żartujesz
żartujecie
3 os. żartuje
żartują
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. żartowałem
+(e)m żartował
żartowałam
+(e)m żartowała
żartowałom
+(e)m żartowało
żartowaliśmy
+(e)śmy żartowali
żartowałyśmy
+(e)śmy żartowały
2 os. żartowałeś
+(e)ś żartował
żartowałaś
+(e)ś żartowała
żartowałoś
+(e)ś żartowało
żartowaliście
+(e)ście żartowali
żartowałyście
+(e)ście żartowały
3 os. żartował
żartowała
żartowało
żartowali
żartowały
bezosobnik: żartowano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę żartował
będę żartować
będę żartowała
będę żartować
będę żartowało
będę żartować
będziemy żartowali
będziemy żartować
będziemy żartowały
będziemy żartować
2 os. będziesz żartował
będziesz żartować
będziesz żartowała
będziesz żartować
będziesz żartowało
będziesz żartować
będziecie żartowali
będziecie żartować
będziecie żartowały
będziecie żartować
3 os. będzie żartował
będzie żartować
będzie żartowała
będzie żartować
będzie żartowało
będzie żartować
będą żartowali
będą żartować
będą żartowały
będą żartować
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. żartujmy
2 os. żartuj
żartujcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. żartowałbym
bym żartował
żartowałabym
bym żartowała
żartowałobym
bym żartowało
żartowalibyśmy
byśmy żartowali
żartowałybyśmy
byśmy żartowały
2 os. żartowałbyś
byś żartował
żartowałabyś
byś żartowała
żartowałobyś
byś żartowało
żartowalibyście
byście żartowali
żartowałybyście
byście żartowały
3 os. żartowałby
by żartował
żartowałaby
by żartowała
żartowałoby
by żartowało
żartowaliby
by żartowali
żartowałyby
by żartowały
bezosobnik: żartowano by
bezokolicznik: żartować
imiesłów przysłówkowy współczesny: żartując
gerundium: żartowanie
liczba pojedyncza liczba mnoga M. żartowanie
żartowania
D. żartowania
żartowań
C. żartowaniu
żartowaniom
B. żartowanie
żartowania
N. żartowaniem
żartowaniami
Ms. żartowaniu
żartowaniach
W. żartowanie
żartowania
imiesłów przymiotnikowy czynny: żartujący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. żartujący
żartujący
żartujący
żartujące
żartująca
D. żartującego
żartującego
żartującego
żartującego
żartującej
C. żartującemu
żartującemu
żartującemu
żartującemu
żartującej
B. żartującego
żartującego
żartujący
żartujące
żartującą
N. żartującym
żartującym
żartującym
żartującym
żartującą
Ms. żartującym
żartującym
żartującym
żartującym
żartującej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. żartujący
żartujący
żartujące
żartujące
D. żartujących
żartujących
żartujących
żartujących
C. żartującym
żartującym
żartującym
żartującym
B. żartujących
żartujących
żartujących
żartujące
N. żartującymi
żartującymi
żartującymi
żartującymi
Ms. żartujących
żartujących
żartujących
żartujących
odpowiednik aspektowy: zażartować
-
+ żartować + (z KOGO/CEGO) + (że ZDANIE) -
śr.-w.-niem. serten (sërten) 'łudzić, oszukiwać, zwodzić'
Możliwe pośrednictwo czeskie (Siatkowski, Basaj)
-
+ żartować + (z KOGO/CEGO) + (że ZDANIE)