Jak korzystać ze słownika?

patrzeć

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

4. patrzcie państwo

  • Definicja

    4.

    używane, aby zwrócić uwagę na to, co chcemy powiedzieć
  • Warianty
  • Wymowa

    [patszeć] lub  pot.  [paczszeć]

  • Kwalifikacja tematyczna

    CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Język

    mówienie

  • Relacje znaczeniowe
    synonimy:  popatrzeć
  • Połączenia
    • patrz pan, niech pani patrzy, patrzcie państwo
  • Cytaty

    Kędzierska prowadzi po zakamarkach kamienicy. Pokazuje ślady obecności szczurów. […] - O, patrz pan, jak sobie wszystko podjadają. Podłogi, ściany.

    źródło: NKJP: Zameldowani z urzędu, Dziennik Polski, 1999-07-02

    W domu jest zimno. I jakoś pusto. - Niech pani patrzy, nie ma jeszcze tylko ogrzewania i wody.

    źródło: NKJP: Ostatnie pożegnanie Szczepana, Dziennik Polski, 2001-11-19

    Alex śmiał się i mamrotał pod nosem: – Braciszek się rozbrykał... no, no, no, patrzcie kozaka.

    źródło: NKJP: Max Cegielski: Apokalipso, 2004

    Mało kto z równym przekonaniem co on może powiedzieć: „Patrzcie, ile w życiu osiągnąłem”.

    źródło: NKJP: Piotr Kraśko: Człowiek orkiestra, Polityka, 2004-10-16

    Ludzie we wsi powiadali: - Patrzcie, patrzcie, jak się to Maciejowi przydarzyło. Taki był z niego akuratny chłop, taki silny cieleśnie i na rozumie, a teraz wieprz, krowa, koń od niego mądrzejsze.

    źródło: NKJP: Tadeusz Nowak: Półbaśnie, 1976
  • Odmiana

    część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
  • Składnia
    Rzosobowy + patrzeć +
    (ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE)
    bez ograniczeń + patrzeć +
    KOGO
  • Pochodzenie

    psł. *patriti 'kierować wzrok na coś, spoglądać, patrzeć, wypatrywać czegoś; dbać o coś, troszczyć się; przynosić korzyść, należeć do kogoś'

    Pierwotne znaczenie  psł.  *patriti to prawdopodobnie 'dawać pożywienie, karmę, paszę, karmić, hodować', z tego potem 'zaopatrywać, dbać o coś, doglądać czegoś, kogoś, z tego zaś 'kierować wzrok na coś, na kogoś, patrzeć, wypatrywać' (Bor); dawną formą polskiego bezokolicznika było  patrzyć