-
7.b
książk. być ogarniętym przez silne uczucia -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Stany psychiczne człowieka
zachowania emocjonalne -
- głowa płonie
- płonąć chęcią działania, zwierzeń..., ciekawością, emocjami, entuzjazmem, gniewem, miłością, nadzieją, namiętnością, wiarą, żądzą
- płonąć !?od żądzy
- płonąć z ciekawości, z gniewu, z miłości, ze szczęścia
-
Czytamy tam: Barbara urodzona z rodziny Radziwiłłów, do której król tak wielką (jak wielu podaje) płonął miłością i najserdeczniej ją kochał [...].
źródło: NKJP: Mistrz Twardowski, Dziennik Polski, 2002-06-22
- Będziemy demonstrować i pikietować do skutku, gdyż nasze serca płoną z gniewu - mówią.
źródło: NKJP: Magda Kowalczuk: Japonia przeciw Ameryce, Gazeta Wyborcza, 1995-09-27
Albowiem jam jest dziewica nietknięta i jam jest płonąca !?od żądzy miłośnica bogów i demonów.
źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002
Kiedy na Boże Narodzenie w zeszłym roku zawieźliśmy naszym rodakom mieszkającym we Lwowie po zaledwie kilka dolarów, płonęli ze szczęścia [...].
źródło: NKJP: Paweł Pardela: Wielkanocna pomoc dla Polaków na Ukrainie, 2000, prasa
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. płonę
płoniemy
2 os. płoniesz
płoniecie
3 os. płonie
płoną
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. płonąłem
+(e)m płonął
płonęłam
+(e)m płonęła
płonęłom
+(e)m płonęło
płonęliśmy
+(e)śmy płonęli
płonęłyśmy
+(e)śmy płonęły
2 os. płonąłeś
+(e)ś płonął
płonęłaś
+(e)ś płonęła
płonęłoś
+(e)ś płonęło
płonęliście
+(e)ście płonęli
płonęłyście
+(e)ście płonęły
3 os. płonął
płonęła
płonęło
płonęli
płonęły
bezosobnik: płonięto
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę płonął
będę płonąć
będę płonęła
będę płonąć
będę płonęło
będę płonąć
będziemy płonęli
będziemy płonąć
będziemy płonęły
będziemy płonąć
2 os. będziesz płonął
będziesz płonąć
będziesz płonęła
będziesz płonąć
będziesz płonęło
będziesz płonąć
będziecie płonęli
będziecie płonąć
będziecie płonęły
będziecie płonąć
3 os. będzie płonął
będzie płonąć
będzie płonęła
będzie płonąć
będzie płonęło
będzie płonąć
będą płonęli
będą płonąć
będą płonęły
będą płonąć
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. płońmy
2 os. płoń
płońcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. płonąłbym
bym płonął
płonęłabym
bym płonęła
płonęłobym
bym płonęło
płonęlibyśmy
byśmy płonęli
płonęłybyśmy
byśmy płonęły
2 os. płonąłbyś
byś płonął
płonęłabyś
byś płonęła
płonęłobyś
byś płonęło
płonęlibyście
byście płonęli
płonęłybyście
byście płonęły
3 os. płonąłby
by płonął
płonęłaby
by płonęła
płonęłoby
by płonęło
płonęliby
by płonęli
płonęłyby
by płonęły
bezosobnik: płonięto by
bezokolicznik: płonąć
imiesłów przysłówkowy współczesny: płonąc
gerundium: płonięcie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. płonięcie
płonięcia
D. płonięcia
płonięć
C. płonięciu
płonięciom
B. płonięcie
płonięcia
N. płonięciem
płonięciami
Ms. płonięciu
płonięciach
W. płonięcie
płonięcia
imiesłów przymiotnikowy czynny: płonący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. płonący
płonący
płonący
płonące
płonąca
D. płonącego
płonącego
płonącego
płonącego
płonącej
C. płonącemu
płonącemu
płonącemu
płonącemu
płonącej
B. płonącego
płonącego
płonący
płonące
płonącą
N. płonącym
płonącym
płonącym
płonącym
płonącą
Ms. płonącym
płonącym
płonącym
płonącym
płonącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. płonący
płonący
płonące
płonące
D. płonących
płonących
płonących
płonących
C. płonącym
płonącym
płonącym
płonącym
B. płonących
płonących
płonących
płonące
N. płonącymi
płonącymi
płonącymi
płonącymi
Ms. płonących
płonących
płonących
płonących
-
Rz osobowy + płonąć + CZYMRz osobowy + płonąć + z CZEGO -
psł. *polnǫti 'zacząć się palić, zapalić się, zapłonąć'
Forma prasłowiańska jest czasownikiem z przyrostkiem *-nǫ- od psł. *polěti 'palić się, płonąć'; zob. palić , płomień
-
Uznawane za niepoprawne: płonąć od czegoś