-
4.
zabić kogoś, odcinając mu głowę, zwykle za karę -
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Prawo i łamanie prawa
więzienie i kara
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Bieg życia
śmierć -
- ściąć mordercę, rycerza, szlachcica, czyjegoś zwolennika; komuś głowę
- ściąć gilotyną, mieczem, toporem
- ściąć bez sądu, bez procesu
- ściąć na gilotynie, na szafocie; na rynku, na zamku
- ściąć w (publicznej) egzekucji
- ściąć z czyjegoś rozkazu
- ściąć potajemnie, publicznie
- kazać, rozkazać ściąć
- ścigać, więzić i ściąć; skazany i ścięty
-
W lutową noc 1508 r. na czele hufca zajechał Zabrzezińskiego, kazał pochwycić i oddać w ręce nadwornego Turczyna, który ściął głowę marszałkowi i wyrzucił do stawu.
źródło: NKJP: Pogrom ordy na Kresach, Dziennik Polski - Magazyn, 2001-07-06
Na gilotynie ścięto wielu członków polskiego ruchu oporu.
źródło: NKJP: Lech Szaraniec: Górny Śląsk, 1997
Saudyjczyk, skazany na śmierć za zabójstwo, został ścięty w Taifie na zachodzie Arabii Saudyjskiej.
źródło: NKJP: (MD): Dziennik Polski - Świat, 2001-02-23
Napad wywołało wcześniejsze uwięzienie przez Dębickiego kilku kompanów opryszków; ci zabrali uwolnionych ze sobą, jednego tylko - oskarżonego o zdradę - ścięli na miejscu.
źródło: NKJP: W dolinie Borsukowca, Dziennik Polski - Podróże, 2002-10-05
Po roku jednemu z jego sędziów ścięto głowę, wbito na pal i obnoszono.
źródło: NKJP: Lidia Ostałowska: Palce między drzwi, Gazeta Wyborcza, 1995-05-22
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. zetnę
zetniemy
2 os. zetniesz
zetniecie
3 os. zetnie
zetną
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. ściąłem
+(e)m ściął
ścięłam
+(e)m ścięła
ścięłom
+(e)m ścięło
ścięliśmy
+(e)śmy ścięli
ścięłyśmy
+(e)śmy ścięły
2 os. ściąłeś
+(e)ś ściął
ścięłaś
+(e)ś ścięła
ścięłoś
+(e)ś ścięło
ścięliście
+(e)ście ścięli
ścięłyście
+(e)ście ścięły
3 os. ściął
ścięła
ścięło
ścięli
ścięły
bezosobnik: ścięto
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. zetnijmy
2 os. zetnij
zetnijcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. ściąłbym
bym ściął
ścięłabym
bym ścięła
ścięłobym
bym ścięło
ścięlibyśmy
byśmy ścięli
ścięłybyśmy
byśmy ścięły
2 os. ściąłbyś
byś ściął
ścięłabyś
byś ścięła
ścięłobyś
byś ścięło
ścięlibyście
byście ścięli
ścięłybyście
byście ścięły
3 os. ściąłby
by ściął
ścięłaby
by ścięła
ścięłoby
by ścięło
ścięliby
by ścięli
ścięłyby
by ścięły
bezosobnik: ścięto by
bezokolicznik: ściąć
imiesłów przysłówkowy uprzedni: ściąwszy
gerundium: ścięcie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. ścięcie
ścięcia
D. ścięcia
ścięć
C. ścięciu
ścięciom
B. ścięcie
ścięcia
N. ścięciem
ścięciami
Ms. ścięciu
ścięciach
W. ścięcie
ścięcia
imiesłów przymiotnikowy bierny: ścięty
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. ścięty
ścięty
ścięty
ścięte
ścięta
D. ściętego
ściętego
ściętego
ściętego
ściętej
C. ściętemu
ściętemu
ściętemu
ściętemu
ściętej
B. ściętego
ściętego
ścięty
ścięte
ściętą
N. ściętym
ściętym
ściętym
ściętym
ściętą
Ms. ściętym
ściętym
ściętym
ściętym
ściętej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. ścięci
ścięci
ścięte
ścięte
D. ściętych
ściętych
ściętych
ściętych
C. ściętym
ściętym
ściętym
ściętym
B. ściętych
ściętych
ściętych
ścięte
N. ściętymi
ściętymi
ściętymi
ściętymi
Ms. ściętych
ściętych
ściętych
ściętych
odpowiednik aspektowy: ścinać
-
Rzosobowy + ściąć + KOGORzosobowy + ściąć + KOMU + CO -
psł. *jъz-tęti /*sъ-tęti
Zob. ciąć