chwycić

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

7. spojrzeniem

  • 7.

    postrzec coś jakimś zmysłem
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

    Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego

    zmysły

    • chwycić czyjeś spojrzenie
    • chwycić spojrzeniem, uchem
  • Widziałem teraz Halinę przy babci. [...] Chwyciłem jej spojrzenie. Podły jestem. Ona ciągle poświęca się dla innych, ja ciągle schylony nad swoją marną, wyschłą duszyczką

    źródło: NKJP: NKJP: Marian Brandys: Dziennik 1972, 1997

    Poszłyśmy prędko, nie tak prędko jednak, by nie chwycić spojrzeniem tego, co tak usilnie starał się przed nami ukryć.

    źródło: NKJP: Beata Obertyńska: W domu niewoli, 2005

    [...] nagle jego ucho chwyciło dźwięk silnika.

    źródło: NKJP: Janusz Płoński, Maciej Rybiński: Góralskie tango, 1978

  • część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. chwycę
    chwycimy
    2 os. chwycisz
    chwycicie
    3 os. chwyci
    chwycą

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. chwyciłem
    +(e)m chwycił
    chwyciłam
    +(e)m chwyciła
    chwyciłom
    +(e)m chwyciło
    chwyciliśmy
    +(e)śmy chwycili
    chwyciłyśmy
    +(e)śmy chwyciły
    2 os. chwyciłeś
    +(e)ś chwycił
    chwyciłaś
    +(e)ś chwyciła
    chwyciłoś
    +(e)ś chwyciło
    chwyciliście
    +(e)ście chwycili
    chwyciłyście
    +(e)ście chwyciły
    3 os. chwycił
    chwyciła
    chwyciło
    chwycili
    chwyciły

    bezosobnik: chwycono

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. chwyćmy
    2 os. chwyć
    chwyćcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. chwyciłbym
    bym chwycił
    chwyciłabym
    bym chwyciła
    chwyciłobym
    bym chwyciło
    chwycilibyśmy
    byśmy chwycili
    chwyciłybyśmy
    byśmy chwyciły
    2 os. chwyciłbyś
    byś chwycił
    chwyciłabyś
    byś chwyciła
    chwyciłobyś
    byś chwyciło
    chwycilibyście
    byście chwycili
    chwyciłybyście
    byście chwyciły
    3 os. chwyciłby
    by chwycił
    chwyciłaby
    by chwyciła
    chwyciłoby
    by chwyciło
    chwyciliby
    by chwycili
    chwyciłyby
    by chwyciły

    bezosobnik: chwycono by

    bezokolicznik: chwycić

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: chwyciwszy

    gerundium: chwycenie

    imiesłów przymiotnikowy bierny: chwycony

    odpowiednik aspektowy: chwytać

  • Rzosobowy + chwycić +
    CO + (CZYM)
    Rznieżywotny + chwycić +
    CO
  • psł. *chytiti

    Forma  chwycić  wynika z kontaminacji pierwotnego  chycić  z  chwatać  (od psł. * chvatati  'chwytać').