opanować - Wielki słownik języka polskiego PAN

3.

zapanować nad negatywnymi uczuciami, starając się ich nie okazywać

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Stany psychiczne człowieka

zachowania emocjonalne

synonimy:

powściągnąć
stłumić

opanować emocje, gniew, irytację, lęk, łzy, nerwy, niepokój, panikę, strach, stres, szał, śmiech, tremę, wzburzenie, wzruszenie, zdenerwowanie, złość; ciekawość; ból, dreszcze, drżenie głosu, odruch
trudno opanować
potrafić, umieć, zdołać; próbować, spróbować, usiłować opanować

	Nie ma pan prawa tak się do mnie zwracać. - Jakub nie mógł opanować złości. Gwałtownym ruchem zmiótł z biurka starannie ułożone dokumenty. źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Siostra, 1996
	[...] początkowo graliśmy trochę nerwowo, jednak z czasem opanowaliśmy nerwy i zaczęliśmy przeważać na boisku. źródło: NKJP: (RCZ): Mistrz pokonany, Dziennik Polski, 2000-12-12
	Nie planował zwierzeń, przeciwnie, przybył do miasta w przekonaniu, że nigdy nikomu nie zwierzy się z sekretów serca, ale po pierwszej łzie nie potrafił już opanować żalu. źródło: NKJP: Monika Piątkowska: Krakowska żałoba, 2006
	Kiedy nie jesteśmy z siebie zadowoleni, kiedy wiele spraw nie wygląda tak, jakbyśmy chcieli, staramy się opanować gniew , by w jak najmniejszym stopniu objawiał się w naszych relacjach z dziećmi. źródło: NKJP: Barbara Jakubowska: Jak mądrze kochać dzieci, 2001

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	opanowałem +(e)m opanował	opanowałam +(e)m opanowała	opanowałom +(e)m opanowało	opanowaliśmy +(e)śmy opanowali	opanowałyśmy +(e)śmy opanowały
2 os.	opanowałeś +(e)ś opanował	opanowałaś +(e)ś opanowała	opanowałoś +(e)ś opanowało	opanowaliście +(e)ście opanowali	opanowałyście +(e)ście opanowały
3 os.	opanował	opanowała	opanowało	opanowali	opanowały

bezosobnik: opanowano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		opanujmy
2 os.	opanuj	opanujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	opanowałbym bym opanował	opanowałabym bym opanowała	opanowałobym bym opanowało	opanowalibyśmy byśmy opanowali	opanowałybyśmy byśmy opanowały
2 os.	opanowałbyś byś opanował	opanowałabyś byś opanowała	opanowałobyś byś opanowało	opanowalibyście byście opanowali	opanowałybyście byście opanowały
3 os.	opanowałby by opanował	opanowałaby by opanowała	opanowałoby by opanowało	opanowaliby by opanowali	opanowałyby by opanowały

bezosobnik: opanowano by

bezokolicznik: opanować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: opanowawszy

gerundium: opanowanie

rodzaj gramatyczny: dk

imiesłów przymiotnikowy bierny: opanowany

odpowiednik aspektowy: opanowywać

Rz_osobowy

+

opanować

+

CO

Zob. panować