-
2.
używać określonych narzędzi, by zatrzymać jakieś zwierzę i nie pozwolić mu uciec -
CZŁOWIEK I PRZYRODA
Świat zwierząt
hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt -
- chwytać owady, ptaki, ryby, zwierzynę
- chwytać na wędkę
- chwytać w sidła, w sieci, w pułapkę
-
[...] wyszliśmy z założenia, że przepis powinien mówić, iż kto w lesie płoszy albo ściga, chwyta zwierzynę, podlega karze, bo popełnia wykroczenie.
źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Senatu RP z dnia 21.12.1994
Mężczyźni, mieszkańcy Zakliczyna i Krakowa, zostali przyłapani w Olszynach, nad Dunajcem, na tym, jak za pomocą zarzuconej sieci rybackiej próbowali chwytać ryby.
źródło: NKJP: ziob: „Rybacy”, Dziennik Polski, 2005-09-15
Łapał [...] raki, chwytał w sidła kuropatwy i zające, zapuszczając się aż w zbierskie lasy, choć Niemcy surowo karali za kłusownictwo, a do zbierskich lasów wstęp był zakazany.
źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998
W 1956 roku ustanowiono komisarzy ds. tępienia wilków przy wojewódzkich radach narodowych. Zwierzęta truto, chwytano w sidła.
źródło: NKJP: Adam Wajrak: Tydzień zwierząt, Gazeta Wyborcza, 1993-10-08
Naukowcy niemieccy wykluczyli [...] pogląd, że jest to wpływ rybołówstwa, kiedy to rybacy mieliby chwytać w sieci większe osobniki, bo mniejszym udało się ujść cało.
źródło: NKJP: Adam Wolski: Mniejsze ryby w Bałtyku, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2009-08-04
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. chwytam
chwytamy
2 os. chwytasz
chwytacie
3 os. chwyta
chwytają
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. chwytałem
+(e)m chwytał
chwytałam
+(e)m chwytała
chwytałom
+(e)m chwytało
chwytaliśmy
+(e)śmy chwytali
chwytałyśmy
+(e)śmy chwytały
2 os. chwytałeś
+(e)ś chwytał
chwytałaś
+(e)ś chwytała
chwytałoś
+(e)ś chwytało
chwytaliście
+(e)ście chwytali
chwytałyście
+(e)ście chwytały
3 os. chwytał
chwytała
chwytało
chwytali
chwytały
bezosobnik: chwytano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę chwytał
będę chwytać
będę chwytała
będę chwytać
będę chwytało
będę chwytać
będziemy chwytali
będziemy chwytać
będziemy chwytały
będziemy chwytać
2 os. będziesz chwytał
będziesz chwytać
będziesz chwytała
będziesz chwytać
będziesz chwytało
będziesz chwytać
będziecie chwytali
będziecie chwytać
będziecie chwytały
będziecie chwytać
3 os. będzie chwytał
będzie chwytać
będzie chwytała
będzie chwytać
będzie chwytało
będzie chwytać
będą chwytali
będą chwytać
będą chwytały
będą chwytać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. chwytajmy
2 os. chwytaj
chwytajcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. chwytałbym
bym chwytał
chwytałabym
bym chwytała
chwytałobym
bym chwytało
chwytalibyśmy
byśmy chwytali
chwytałybyśmy
byśmy chwytały
2 os. chwytałbyś
byś chwytał
chwytałabyś
byś chwytała
chwytałobyś
byś chwytało
chwytalibyście
byście chwytali
chwytałybyście
byście chwytały
3 os. chwytałby
by chwytał
chwytałaby
by chwytała
chwytałoby
by chwytało
chwytaliby
by chwytali
chwytałyby
by chwytały
bezosobnik: chwytano by
bezokolicznik: chwytać
imiesłów przysłówkowy współczesny: chwytając
gerundium: chwytanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. chwytanie
chwytania
D. chwytania
chwytań
C. chwytaniu
chwytaniom
B. chwytanie
chwytania
N. chwytaniem
chwytaniami
Ms. chwytaniu
chwytaniach
W. chwytanie
chwytania
imiesłów przymiotnikowy czynny: chwytający
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. chwytający
chwytający
chwytający
chwytające
chwytająca
D. chwytającego
chwytającego
chwytającego
chwytającego
chwytającej
C. chwytającemu
chwytającemu
chwytającemu
chwytającemu
chwytającej
B. chwytającego
chwytającego
chwytający
chwytające
chwytającą
N. chwytającym
chwytającym
chwytającym
chwytającym
chwytającą
Ms. chwytającym
chwytającym
chwytającym
chwytającym
chwytającej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. chwytający
chwytający
chwytające
chwytające
D. chwytających
chwytających
chwytających
chwytających
C. chwytającym
chwytającym
chwytającym
chwytającym
B. chwytających
chwytających
chwytających
chwytające
N. chwytającymi
chwytającymi
chwytającymi
chwytającymi
Ms. chwytających
chwytających
chwytających
chwytających
imiesłów przymiotnikowy bierny: chwytany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. chwytany
chwytany
chwytany
chwytane
chwytana
D. chwytanego
chwytanego
chwytanego
chwytanego
chwytanej
C. chwytanemu
chwytanemu
chwytanemu
chwytanemu
chwytanej
B. chwytanego
chwytanego
chwytany
chwytane
chwytaną
N. chwytanym
chwytanym
chwytanym
chwytanym
chwytaną
Ms. chwytanym
chwytanym
chwytanym
chwytanym
chwytanej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. chwytani
chwytani
chwytane
chwytane
D. chwytanych
chwytanych
chwytanych
chwytanych
C. chwytanym
chwytanym
chwytanym
chwytanym
B. chwytanych
chwytanych
chwytanych
chwytane
N. chwytanymi
chwytanymi
chwytanymi
chwytanymi
Ms. chwytanych
chwytanych
chwytanych
chwytanych
odpowiednik aspektowy: chwycić
-
Rzosobowy + chwytać + CO + (w CO | na CO) -
psł. *chytati
Forma chwytać wynika z kontaminacji pierwotnego chytać z chwatać (od psł. * chvatati 'chwytać').