chwytać - Wielki słownik języka polskiego PAN

3.

zaczynać coś robić za pomocą przeznaczonych do tego narzędzi

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Praca

materiały i narzędzia pracy

	Widząc w wyobraźni dziewczynę, którą od dawna chciał namalować - chwyta za pędzel. źródło: NKJP: Marek Jarosz: Déjà vu i inne opowiadania, 2003
	Miejscowy opat chwyta za pióro i spisuje opowieść Radzyma. źródło: NKJP: Stanisław Zasada: Drugi brat, Gazeta Poznańska, 2006-09-30
	Dzieci dorastały, chwytały za instrumenty i zaczynały przygrywać młodszym, póki co, tylko śpiewającym domownikom. źródło: NKJP: Marek Kunysz: Pastorałki według Pospieszalskich, Nasze Miasto Wrocław, 2003-01-02
	[...] wreszcie chwytali za skrzypce, ulegali pokusie i grali najstarsze ze znanych sobie oberków. źródło: NKJP: Wit Szostak: Oberki do końca świata, 2007
	Nikt z nas nie chce żyć w kraju, którego obywatele chwytają za broń, by na własną rękę wymierzać sprawiedliwość. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Drzymalski przeciw Rzeczpospolitej, 2004

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	chwytałem +(e)m chwytał	chwytałam +(e)m chwytała	chwytałom +(e)m chwytało	chwytaliśmy +(e)śmy chwytali	chwytałyśmy +(e)śmy chwytały
2 os.	chwytałeś +(e)ś chwytał	chwytałaś +(e)ś chwytała	chwytałoś +(e)ś chwytało	chwytaliście +(e)ście chwytali	chwytałyście +(e)ście chwytały
3 os.	chwytał	chwytała	chwytało	chwytali	chwytały

bezosobnik: chwytano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę chwytał będę chwytać	będę chwytała będę chwytać	będę chwytało będę chwytać	będziemy chwytali będziemy chwytać	będziemy chwytały będziemy chwytać
2 os.	będziesz chwytał będziesz chwytać	będziesz chwytała będziesz chwytać	będziesz chwytało będziesz chwytać	będziecie chwytali będziecie chwytać	będziecie chwytały będziecie chwytać
3 os.	będzie chwytał będzie chwytać	będzie chwytała będzie chwytać	będzie chwytało będzie chwytać	będą chwytali będą chwytać	będą chwytały będą chwytać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		chwytajmy
2 os.	chwytaj	chwytajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	chwytałbym bym chwytał	chwytałabym bym chwytała	chwytałobym bym chwytało	chwytalibyśmy byśmy chwytali	chwytałybyśmy byśmy chwytały
2 os.	chwytałbyś byś chwytał	chwytałabyś byś chwytała	chwytałobyś byś chwytało	chwytalibyście byście chwytali	chwytałybyście byście chwytały
3 os.	chwytałby by chwytał	chwytałaby by chwytała	chwytałoby by chwytało	chwytaliby by chwytali	chwytałyby by chwytały

bezosobnik: chwytano by

bezokolicznik: chwytać

imiesłów przysłówkowy współczesny: chwytając

gerundium: chwytanie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: chwytający

odpowiednik aspektowy: chwycić

Rz_osobowy

+

chwytać

+

za CO

psł. *chytati

Forma chwytać wynika z kontaminacji pierwotnego chytać z chwatać (od psł. * chvatati 'chwytać').