mierzyć - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

sprawdzać wielkość, wartość lub poziom czegoś

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Praca

rodzaje pracy

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

Choroby i ich leczenie

leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

KATEGORIE FIZYCZNE

mierzyć ciężar, cholesterol, czas, długość, odległość, parametry, poziom, prędkość, puls, temperaturę, tętno, wilgotność, wysokość; działkę, okna, pokój, materiał; uczniów
mierzyć barometrem, centymetrem, ciśnieniomierzem, miarką, przyrządem, termometrem
mierzyć dokładnie, skrupulatnie
mierzyć i ważyć

	Mierzył powierzchnię gruntu, dzieląc go na równe części. źródło: KWSJP: Alicja Dybkowska, Jan Żaryn, Małgorzata Żaryn: Polskie dzieje od czasów najdawniejszych do współczesności, 1994
	Podczas wykładów bezpłatnie mierzony jest poziom cholesterolu, trójglicerydów, cukru we krwi i ciśnienie tętnicze. źródło: KWSJP: Warto wiedzieć i skorzystać..., Dziennik Polski, 2004-01-05
	Szyłem sobie smoking na nasz ślub, krawiec mierzy mnie, obmierza i w pewnej chwili mówi: - Ależ pan, przepraszam, szczupły. [...] Czułem, że miał na końcu języka chudy. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007
	[...] celnicy dokładnie kontrolują tekstylia. Mają przewijarki do tkanin, a czasem nawet mierzą je miarką. źródło: NKJP: Anna Mackiewicz, Michał Matys: Przemyt puszcza farbę, Gazeta Wyborcza, 1997-12-11

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	mierzyłem +(e)m mierzył	mierzyłam +(e)m mierzyła	mierzyłom +(e)m mierzyło	mierzyliśmy +(e)śmy mierzyli	mierzyłyśmy +(e)śmy mierzyły
2 os.	mierzyłeś +(e)ś mierzył	mierzyłaś +(e)ś mierzyła	mierzyłoś +(e)ś mierzyło	mierzyliście +(e)ście mierzyli	mierzyłyście +(e)ście mierzyły
3 os.	mierzył	mierzyła	mierzyło	mierzyli	mierzyły

bezosobnik: mierzono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę mierzył będę mierzyć	będę mierzyła będę mierzyć	będę mierzyło będę mierzyć	będziemy mierzyli będziemy mierzyć	będziemy mierzyły będziemy mierzyć
2 os.	będziesz mierzył będziesz mierzyć	będziesz mierzyła będziesz mierzyć	będziesz mierzyło będziesz mierzyć	będziecie mierzyli będziecie mierzyć	będziecie mierzyły będziecie mierzyć
3 os.	będzie mierzył będzie mierzyć	będzie mierzyła będzie mierzyć	będzie mierzyło będzie mierzyć	będą mierzyli będą mierzyć	będą mierzyły będą mierzyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		mierzmy
2 os.	mierz	mierzcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	mierzyłbym bym mierzył	mierzyłabym bym mierzyła	mierzyłobym bym mierzyło	mierzylibyśmy byśmy mierzyli	mierzyłybyśmy byśmy mierzyły
2 os.	mierzyłbyś byś mierzył	mierzyłabyś byś mierzyła	mierzyłobyś byś mierzyło	mierzylibyście byście mierzyli	mierzyłybyście byście mierzyły
3 os.	mierzyłby by mierzył	mierzyłaby by mierzyła	mierzyłoby by mierzyło	mierzyliby by mierzyli	mierzyłyby by mierzyły

bezosobnik: mierzono by

bezokolicznik: mierzyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: mierząc

gerundium: mierzenie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: mierzący

imiesłów przymiotnikowy bierny: mierzony

odpowiednik aspektowy: zmierzyć

+

mierzyć

+

KOGO/CO + (CZYM)

psł. *měriti 'mierzyć, odmierzać, przymierzać; celować, godzić czymś w kogoś'