wyrzec się - Wielki słownik języka polskiego PAN

2.

dobrowolnie zrezygnować z czegoś atrakcyjnego

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

	Żeby zebrać pieniądze na bilet do teatru, wyrzekł się słodyczy, sprzedawał jajka i znalezione na strychu stare książki, zaciągał pożyczki (na weksel!) u starszych braci. źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Kisielewscy: Jan August, Zygmunt, Stefan, Wacek, 2006
	Pewnych rzeczy nowicjusz wyrzec się musi: swoich ubrań, muzyki, zakupów poza najbardziej podstawowymi. źródło: NKJP: Wojciech Wanat: Rok w Monarze, 2006
	Kościół nie pokłada swoich nadziei w przywilejach ofiarowywanych mu przez władzę państwową; co więcej wyrzeknie się korzystania z pewnych praw legalnie nabytych, skoro się okaże, że korzystanie z nich podważa szczerość jego świadectwa (...). źródło: NKJP: Ariadna Machowska: Stronniczy przegląd prasy, Gazeta Wyborcza, 1993-01-25
	Wyrzekła się wielu kosztowności, nawet berło ze złota zamieniła na drewniane. źródło: NKJP: Agata Bazak: Konspekt katechezy dla klas IV-VI szkoły podstawowej, Wychowawca, nr 199-200, 2009

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyrzeknę się kwestion. wyrzekę się	wyrzekniemy się kwestion. wyrzeczemy się
2 os.	wyrzekniesz się kwestion. wyrzeczesz się	wyrzekniecie się kwestion. wyrzeczecie się
3 os.	wyrzeknie się kwestion. wyrzecze się	wyrzekną się kwestion. wyrzeką się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrzekłem się +(e)m się wyrzekł	wyrzekłam się +(e)m się wyrzekła	wyrzekłom się +(e)m się wyrzekło	wyrzekliśmy się +(e)śmy się wyrzekli	wyrzekłyśmy się +(e)śmy się wyrzekły
2 os.	wyrzekłeś się +(e)ś się wyrzekł	wyrzekłaś się +(e)ś się wyrzekła	wyrzekłoś się +(e)ś się wyrzekło	wyrzekliście się +(e)ście się wyrzekli	wyrzekłyście się +(e)ście się wyrzekły
3 os.	wyrzekł się	wyrzekła się	wyrzekło się	wyrzekli się	wyrzekły się

bezosobnik: wyrzeknięto się
kwestion. wyrzeczono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyrzeknijmy się kwestion. wyrzeczmy się
2 os.	wyrzeknij się kwestion. wyrzecz się	wyrzeknijcie się kwestion. wyrzeczcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyrzekłbym się bym się wyrzekł	wyrzekłabym się bym się wyrzekła	wyrzekłobym się bym się wyrzekło	wyrzeklibyśmy się byśmy się wyrzekli	wyrzekłybyśmy się byśmy się wyrzekły
2 os.	wyrzekłbyś się byś się wyrzekł	wyrzekłabyś się byś się wyrzekła	wyrzekłobyś się byś się wyrzekło	wyrzeklibyście się byście się wyrzekli	wyrzekłybyście się byście się wyrzekły
3 os.	wyrzekłby się by się wyrzekł	wyrzekłaby się by się wyrzekła	wyrzekłoby się by się wyrzekło	wyrzekliby się by się wyrzekli	wyrzekłyby się by się wyrzekły

bezosobnik: wyrzeknięto by się
kwestion. wyrzeczono by się

bezokolicznik: wyrzec się
kwestion. wyrzeknąć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wyrzekłszy się

gerundium: wyrzeczenie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyrzeczenie się wyrzeknięcie się	wyrzeknięcia się wyrzeczenia się
D.	wyrzeknięcia się wyrzeczenia się	wyrzeknięć się wyrzeczeń się
C.	wyrzeknięciu się wyrzeczeniu się	wyrzeknięciom się wyrzeczeniom się
B.	wyrzeczenie się wyrzeknięcie się	wyrzeknięcia się wyrzeczenia się
N.	wyrzeknięciem się wyrzeczeniem się	wyrzeczeniami się wyrzeknięciami się
Ms.	wyrzeknięciu się wyrzeczeniu się	wyrzeknięciach się wyrzeczeniach się
W.	wyrzeczenie się wyrzeknięcie się	wyrzeknięcia się wyrzeczenia się

odpowiednik aspektowy: wyrzekać się

+

wyrzec się

+

CZEGO

Zob. wyrzec