milczeć - Wielki słownik języka polskiego PAN

4.

nie wydawać żadnego dźwięku

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

dźwięki

dalekopis, faks, telefon; dzwon; las, potok, strumyk milczy; armaty, cekaemy, działa; organy, skrzypce; ptaki milczą
milczeć cały dzień
milczeć przez cały dzień, przez dłuższą chwilę
milczeć ciągle, głucho, nadal, uparcie
milczeć jak zaklęty

	Telefon milczał cały dzień. źródło: KWSJP: Maria Szulecka: W blasku dnia, 1984
	Wsiadam do grata. Rozrusznik terkocze, a silnik milczy jak zaklęty. źródło: KWSJP: Marek Bukowski: Wysłannik szatana, 1999
	Poryte naszymi łopatami pola i ogrody milczały. źródło: KWSJP: Kazimierz Wyka: Życie na niby. Pamiętnik, 1958
	Jeszcze panuje spokój, jeszcze milczą działa i wszechobecna cisza okrywa szczelnym płaszczem oczekujące sygnału do natarcia wojska. źródło: KWSJP: Jerzy Gotowała: Najkrócej żyją motyle : lotnictwo rozpoznawcze wciąż niezbędne, 1996
	Lew daje znać o zamierzonym ataku groźnym mruczeniem, lampart natomiast przyczaja się i milczy. źródło: KWSJP: Ada Wińcza: Opowieści z sawanny i buszu, 1981

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	milczałem +(e)m milczał	milczałam +(e)m milczała	milczałom +(e)m milczało	milczeliśmy +(e)śmy milczeli	milczałyśmy +(e)śmy milczały
2 os.	milczałeś +(e)ś milczał	milczałaś +(e)ś milczała	milczałoś +(e)ś milczało	milczeliście +(e)ście milczeli	milczałyście +(e)ście milczały
3 os.	milczał	milczała	milczało	milczeli	milczały

bezosobnik: milczano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę milczał będę milczeć	będę milczała będę milczeć	będę milczało będę milczeć	będziemy milczeli będziemy milczeć	będziemy milczały będziemy milczeć
2 os.	będziesz milczał będziesz milczeć	będziesz milczała będziesz milczeć	będziesz milczało będziesz milczeć	będziecie milczeli będziecie milczeć	będziecie milczały będziecie milczeć
3 os.	będzie milczał będzie milczeć	będzie milczała będzie milczeć	będzie milczało będzie milczeć	będą milczeli będą milczeć	będą milczały będą milczeć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		milczmy
2 os.	milcz	milczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	milczałbym bym milczał	milczałabym bym milczała	milczałobym bym milczało	milczelibyśmy byśmy milczeli	milczałybyśmy byśmy milczały
2 os.	milczałbyś byś milczał	milczałabyś byś milczała	milczałobyś byś milczało	milczelibyście byście milczeli	milczałybyście byście milczały
3 os.	milczałby by milczał	milczałaby by milczała	milczałoby by milczało	milczeliby by milczeli	milczałyby by milczały

bezosobnik: milczano by

bezokolicznik: milczeć

imiesłów przysłówkowy współczesny: milcząc

gerundium: milczenie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: milczący

Rz_nieosobowy

+

milczeć

+

psł. *mľ̥čati 'nie wydawać głosu, milczeć, zachowywać się spokojnie'