-
3.
kaleczyć ciało w wyniku uderzenia lub upadku -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Choroby i ich leczenie
przyczyny, objawy i skutki chorób -
synonimy: rozkwaszać
rozwalać
hiperonimy: ranić
-
- rozbijać głowę
-
Brak wystających rur kantów i zaworów w znaczny sposób zwiększa bezpieczeństwo (dzieci nie mają o co rozbijać głowy).
źródło: NKJP: Zasada działania pompy ciepła, Dziennik Bałtycki, 2005-11-22
Pędzi między straganami z galanterią, żeby znowu znaleźć się na głównym targowisku, rozbija kolano o drewnianą skrzynkę, na której rozłożono woreczki z kaszą i grochem, wywraca przekupce koszyk z sałatą...
źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961
Dlaczego miałbym brodzić w nietoperzym łajnie i rozbijać sobie głowę po ciemku? Wrócę tu z latarnią, a przy okazji zostawię Słonemu wiadomość, gdzie jestem.
źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. rozbijam
rozbijamy
2 os. rozbijasz
rozbijacie
3 os. rozbija
rozbijają
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. rozbijałem
+(e)m rozbijał
rozbijałam
+(e)m rozbijała
rozbijałom
+(e)m rozbijało
rozbijaliśmy
+(e)śmy rozbijali
rozbijałyśmy
+(e)śmy rozbijały
2 os. rozbijałeś
+(e)ś rozbijał
rozbijałaś
+(e)ś rozbijała
rozbijałoś
+(e)ś rozbijało
rozbijaliście
+(e)ście rozbijali
rozbijałyście
+(e)ście rozbijały
3 os. rozbijał
rozbijała
rozbijało
rozbijali
rozbijały
bezosobnik: rozbijano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę rozbijał
będę rozbijać
będę rozbijała
będę rozbijać
będę rozbijało
będę rozbijać
będziemy rozbijali
będziemy rozbijać
będziemy rozbijały
będziemy rozbijać
2 os. będziesz rozbijał
będziesz rozbijać
będziesz rozbijała
będziesz rozbijać
będziesz rozbijało
będziesz rozbijać
będziecie rozbijali
będziecie rozbijać
będziecie rozbijały
będziecie rozbijać
3 os. będzie rozbijał
będzie rozbijać
będzie rozbijała
będzie rozbijać
będzie rozbijało
będzie rozbijać
będą rozbijali
będą rozbijać
będą rozbijały
będą rozbijać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. rozbijajmy
2 os. rozbijaj
rozbijajcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. rozbijałbym
bym rozbijał
rozbijałabym
bym rozbijała
rozbijałobym
bym rozbijało
rozbijalibyśmy
byśmy rozbijali
rozbijałybyśmy
byśmy rozbijały
2 os. rozbijałbyś
byś rozbijał
rozbijałabyś
byś rozbijała
rozbijałobyś
byś rozbijało
rozbijalibyście
byście rozbijali
rozbijałybyście
byście rozbijały
3 os. rozbijałby
by rozbijał
rozbijałaby
by rozbijała
rozbijałoby
by rozbijało
rozbijaliby
by rozbijali
rozbijałyby
by rozbijały
bezosobnik: rozbijano by
bezokolicznik: rozbijać
imiesłów przysłówkowy współczesny: rozbijając
gerundium: rozbijanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. rozbijanie
rozbijania
D. rozbijania
rozbijań
C. rozbijaniu
rozbijaniom
B. rozbijanie
rozbijania
N. rozbijaniem
rozbijaniami
Ms. rozbijaniu
rozbijaniach
W. rozbijanie
rozbijania
imiesłów przymiotnikowy czynny: rozbijający
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. rozbijający
rozbijający
rozbijający
rozbijające
rozbijająca
D. rozbijającego
rozbijającego
rozbijającego
rozbijającego
rozbijającej
C. rozbijającemu
rozbijającemu
rozbijającemu
rozbijającemu
rozbijającej
B. rozbijającego
rozbijającego
rozbijający
rozbijające
rozbijającą
N. rozbijającym
rozbijającym
rozbijającym
rozbijającym
rozbijającą
Ms. rozbijającym
rozbijającym
rozbijającym
rozbijającym
rozbijającej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. rozbijający
rozbijający
rozbijające
rozbijające
D. rozbijających
rozbijających
rozbijających
rozbijających
C. rozbijającym
rozbijającym
rozbijającym
rozbijającym
B. rozbijających
rozbijających
rozbijających
rozbijające
N. rozbijającymi
rozbijającymi
rozbijającymi
rozbijającymi
Ms. rozbijających
rozbijających
rozbijających
rozbijających
imiesłów przymiotnikowy bierny: rozbijany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. rozbijany
rozbijany
rozbijany
rozbijane
rozbijana
D. rozbijanego
rozbijanego
rozbijanego
rozbijanego
rozbijanej
C. rozbijanemu
rozbijanemu
rozbijanemu
rozbijanemu
rozbijanej
B. rozbijanego
rozbijanego
rozbijany
rozbijane
rozbijaną
N. rozbijanym
rozbijanym
rozbijanym
rozbijanym
rozbijaną
Ms. rozbijanym
rozbijanym
rozbijanym
rozbijanym
rozbijanej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. rozbijani
rozbijani
rozbijane
rozbijane
D. rozbijanych
rozbijanych
rozbijanych
rozbijanych
C. rozbijanym
rozbijanym
rozbijanym
rozbijanym
B. rozbijanych
rozbijanych
rozbijanych
rozbijane
N. rozbijanymi
rozbijanymi
rozbijanymi
rozbijanymi
Ms. rozbijanych
rozbijanych
rozbijanych
rozbijanych
odpowiednik aspektowy: rozbić
-
Rzosobowy + rozbijać + CO + (o CO) -
z psł. *orz-bijati
- czasownik wielokrotny do orz-biti (zob. bić )