wygarniać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

3.

pot. mówić otwarcie i dobitnie coś nieprzyjemnego dla odbiorcy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Relacje międzyludzkie

określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:

rąbać

Połączenia

wygarniać (całą) prawdę, wszystko
wygarniać bez ogródek, bez owijania w bawełnę, prosto z mostu, prosto w oczy, wprost

Cytaty

Byli na imieninach. Teresa mówi, że piła. Nie lubi jednego faceta. Więc mu wygarniała.

źródło: NKJP: Miron Białoszewski: Donosy rzeczywistości, 1973

Wygarniasz, co masz na wątrobie. Krzyczysz, kiedy on znów mówi swoje sakramentalne: „Nie w tej chwili”.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Gdyby zamilkły kobiety, 2005

Rozwścieczona kucharka-artystka buntuje się i kiedyś wygarnia konsumentom, że nie mają pojęcia o tym, co to jest dobra kuchnia.

źródło: NKJP: Krzysztof Zanussi: Takie jest pana zdanie, Polityka nr 2399, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wygarniam	wygarniamy
2 os.	wygarniasz	wygarniacie
3 os.	wygarnia	wygarniają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wygarniałem +(e)m wygarniał	wygarniałam +(e)m wygarniała	wygarniałom +(e)m wygarniało	wygarnialiśmy +(e)śmy wygarniali	wygarniałyśmy +(e)śmy wygarniały
2 os.	wygarniałeś +(e)ś wygarniał	wygarniałaś +(e)ś wygarniała	wygarniałoś +(e)ś wygarniało	wygarnialiście +(e)ście wygarniali	wygarniałyście +(e)ście wygarniały
3 os.	wygarniał	wygarniała	wygarniało	wygarniali	wygarniały

bezosobnik: wygarniano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wygarniał będę wygarniać	będę wygarniała będę wygarniać	będę wygarniało będę wygarniać	będziemy wygarniali będziemy wygarniać	będziemy wygarniały będziemy wygarniać
2 os.	będziesz wygarniał będziesz wygarniać	będziesz wygarniała będziesz wygarniać	będziesz wygarniało będziesz wygarniać	będziecie wygarniali będziecie wygarniać	będziecie wygarniały będziecie wygarniać
3 os.	będzie wygarniał będzie wygarniać	będzie wygarniała będzie wygarniać	będzie wygarniało będzie wygarniać	będą wygarniali będą wygarniać	będą wygarniały będą wygarniać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wygarniajmy
2 os.	wygarniaj	wygarniajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wygarniałbym bym wygarniał	wygarniałabym bym wygarniała	wygarniałobym bym wygarniało	wygarnialibyśmy byśmy wygarniali	wygarniałybyśmy byśmy wygarniały
2 os.	wygarniałbyś byś wygarniał	wygarniałabyś byś wygarniała	wygarniałobyś byś wygarniało	wygarnialibyście byście wygarniali	wygarniałybyście byście wygarniały
3 os.	wygarniałby by wygarniał	wygarniałaby by wygarniała	wygarniałoby by wygarniało	wygarnialiby by wygarniali	wygarniałyby by wygarniały

bezosobnik: wygarniano by

bezokolicznik: wygarniać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wygarniając

gerundium: wygarnianie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wygarnianie	wygarniania
D.	wygarniania	wygarniań
C.	wygarnianiu	wygarnianiom
B.	wygarnianie	wygarniania
N.	wygarnianiem	wygarnianiami
Ms.	wygarnianiu	wygarnianiach
W.	wygarnianie	wygarniania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wygarniający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wygarniający	wygarniający	wygarniający	wygarniające	wygarniająca
D.	wygarniającego	wygarniającego	wygarniającego	wygarniającego	wygarniającej
C.	wygarniającemu	wygarniającemu	wygarniającemu	wygarniającemu	wygarniającej
B.	wygarniającego	wygarniającego	wygarniający	wygarniające	wygarniającą
N.	wygarniającym	wygarniającym	wygarniającym	wygarniającym	wygarniającą
Ms.	wygarniającym	wygarniającym	wygarniającym	wygarniającym	wygarniającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wygarniający	wygarniający	wygarniające	wygarniające
D.	wygarniających	wygarniających	wygarniających	wygarniających
C.	wygarniającym	wygarniającym	wygarniającym	wygarniającym
B.	wygarniających	wygarniających	wygarniających	wygarniające
N.	wygarniającymi	wygarniającymi	wygarniającymi	wygarniającymi
Ms.	wygarniających	wygarniających	wygarniających	wygarniających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wygarniany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wygarniany	wygarniany	wygarniany	wygarniane	wygarniana
D.	wygarnianego	wygarnianego	wygarnianego	wygarnianego	wygarnianej
C.	wygarnianemu	wygarnianemu	wygarnianemu	wygarnianemu	wygarnianej
B.	wygarnianego	wygarnianego	wygarniany	wygarniane	wygarnianą
N.	wygarnianym	wygarnianym	wygarnianym	wygarnianym	wygarnianą
Ms.	wygarnianym	wygarnianym	wygarnianym	wygarnianym	wygarnianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wygarniani	wygarniani	wygarniane	wygarniane
D.	wygarnianych	wygarnianych	wygarnianych	wygarnianych
C.	wygarnianym	wygarnianym	wygarnianym	wygarnianym
B.	wygarnianych	wygarnianych	wygarnianych	wygarniane
N.	wygarnianymi	wygarnianymi	wygarnianymi	wygarnianymi
Ms.	wygarnianych	wygarnianych	wygarnianych	wygarnianych

odpowiednik aspektowy: wygarnąć

Składnia

	+	wygarniać	+	KOMU + (CO)
	+	wygarniać	+	KOMU + (że ZDANIE)

Pochodzenie

Zob. garnąć