regulować - Wielki słownik języka polskiego PAN

6.

nadawać korytu rzeki, strumienia odpowiedni profil za pomocą obwałowań, tam i różnego rodzaju urządzeń

CZŁOWIEK I PRZYRODA

Ziemia

zbiorniki wodne

regulować rzekę

W krajach zachodnich w latach 70. ubiegłego wieku masowo regulowano rzeki. Dziś, po wielkich powodziach, równie masowo się je renaturalizuje ogromnym kosztem. - Rozbierane są stopnie wodne, tworzone skarpy, zakola, żeby rzeka mogła swobodnie meandrować.

źródło: NKJP: Joanna Podgórska: Orzeł na Wielorybie, Polityka, 2008-03-15

Musieliśmy przejechać jeszcze jeden most nad małą rzeczką, za którą ciągnął się szeroki kamieniec, przechodzący w łysawą łąkę i obrzeżony regulującym wałem.

źródło: NKJP: Jan Józef Szczepański: Polska jesień, 1955

Dawniej przychodzili pracownicy i po prostu regulowali brzegi, wybierali szlam, nie mówiąc o tym, że jak jakieś 30 lat temu się przeprowadzaliśmy, to płynęła czysta woda, a w żółtym piasku bawiły się dzieci [...].

źródło: NKJP: Grzegorz Okoński: Pontonem w ogródku, Gazeta Poznańska, 2003-08-16

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	reguluję	regulujemy
2 os.	regulujesz	regulujecie
3 os.	reguluje	regulują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	regulowałem +(e)m regulował	regulowałam +(e)m regulowała	regulowałom +(e)m regulowało	regulowaliśmy +(e)śmy regulowali	regulowałyśmy +(e)śmy regulowały
2 os.	regulowałeś +(e)ś regulował	regulowałaś +(e)ś regulowała	regulowałoś +(e)ś regulowało	regulowaliście +(e)ście regulowali	regulowałyście +(e)ście regulowały
3 os.	regulował	regulowała	regulowało	regulowali	regulowały

bezosobnik: regulowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę regulował będę regulować	będę regulowała będę regulować	będę regulowało będę regulować	będziemy regulowali będziemy regulować	będziemy regulowały będziemy regulować
2 os.	będziesz regulował będziesz regulować	będziesz regulowała będziesz regulować	będziesz regulowało będziesz regulować	będziecie regulowali będziecie regulować	będziecie regulowały będziecie regulować
3 os.	będzie regulował będzie regulować	będzie regulowała będzie regulować	będzie regulowało będzie regulować	będą regulowali będą regulować	będą regulowały będą regulować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		regulujmy
2 os.	reguluj	regulujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	regulowałbym bym regulował	regulowałabym bym regulowała	regulowałobym bym regulowało	regulowalibyśmy byśmy regulowali	regulowałybyśmy byśmy regulowały
2 os.	regulowałbyś byś regulował	regulowałabyś byś regulowała	regulowałobyś byś regulowało	regulowalibyście byście regulowali	regulowałybyście byście regulowały
3 os.	regulowałby by regulował	regulowałaby by regulowała	regulowałoby by regulowało	regulowaliby by regulowali	regulowałyby by regulowały

bezosobnik: regulowano by

bezokolicznik: regulować

imiesłów przysłówkowy współczesny:

regulując

gerundium: regulowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	regulowanie	regulowania
D.	regulowania	regulowań
C.	regulowaniu	regulowaniom
B.	regulowanie	regulowania
N.	regulowaniem	regulowaniami
Ms.	regulowaniu	regulowaniach
W.	regulowanie	regulowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: regulujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	regulujący	regulujący	regulujący	regulujące	regulująca
D.	regulującego	regulującego	regulującego	regulującego	regulującej
C.	regulującemu	regulującemu	regulującemu	regulującemu	regulującej
B.	regulującego	regulującego	regulujący	regulujące	regulującą
N.	regulującym	regulującym	regulującym	regulującym	regulującą
Ms.	regulującym	regulującym	regulującym	regulującym	regulującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	regulujący	regulujący	regulujące	regulujące
D.	regulujących	regulujących	regulujących	regulujących
C.	regulującym	regulującym	regulującym	regulującym
B.	regulujących	regulujących	regulujących	regulujące
N.	regulującymi	regulującymi	regulującymi	regulującymi
Ms.	regulujących	regulujących	regulujących	regulujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: regulowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	regulowany	regulowany	regulowany	regulowane	regulowana
D.	regulowanego	regulowanego	regulowanego	regulowanego	regulowanej
C.	regulowanemu	regulowanemu	regulowanemu	regulowanemu	regulowanej
B.	regulowanego	regulowanego	regulowany	regulowane	regulowaną
N.	regulowanym	regulowanym	regulowanym	regulowanym	regulowaną
Ms.	regulowanym	regulowanym	regulowanym	regulowanym	regulowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	regulowani	regulowani	regulowane	regulowane
D.	regulowanych	regulowanych	regulowanych	regulowanych
C.	regulowanym	regulowanym	regulowanym	regulowanym
B.	regulowanych	regulowanych	regulowanych	regulowane
N.	regulowanymi	regulowanymi	regulowanymi	regulowanymi
Ms.	regulowanych	regulowanych	regulowanych	regulowanych

odpowiednik aspektowy: uregulować

Składnia

+

regulować

+

CO + (CZYM)

Pochodzenie

internac.

niem. regulieren

ros. regulírovatь

wł. regolare

z p.-łac. regulare 'prostować, regulować'