Jak korzystać ze słownika?

wstać

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

1. na nogi

  • Definicja

    1.

    zmienić pozycję swojego ciała na stojącą
  • Kwalifikacja tematyczna

    KATEGORIE FIZYCZNE

    Cechy i właściwości materii

    ruch i spoczynek

  • Relacje znaczeniowe
    synonimy:  powstać
    antonimy:  położyć się
  • Połączenia
    • wstać o własnych siłach
    • wstać z klęczek, z kolan; z fotela, z krzesła, z ławki, z łóżka, z podłogi, z ziemi; z miejsca
    • wstać z trudem
    • wstać niechętnie
  • Cytaty

    Wstał z ławki, ogarnął się peleryną i już znikł w cieniu. Już go nie było.

    źródło: NKJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Brzezina i inne opowiadania, 2006

    Powoli wstał, przytrzymując się blatu stołu. Zrobił krok do przodu i zachwiał się.

    źródło: NKJP: Mariusz Czubaj: 21:37, 2010

    Nadkomisarz, chcąc wstać, podniósł się zbyt gwałtownie i poczuł ból w żebrach. Z sykiem upadł na fotel.

    źródło: NKJP: Marek Krajewski, Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009
  • Odmiana

    część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. wstanę
    		 wstaniemy
    2 os. wstaniesz
    		 wstaniecie
    3 os. wstanie
    		 wstaną

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. wstałem
    +(e)m wstał
    		 wstałam
    +(e)m wstała
    		 wstałom
    +(e)m wstało
    		 wstaliśmy
    +(e)śmy wstali
    		 wstałyśmy
    +(e)śmy wstały
    2 os. wstałeś
    +(e)ś wstał
    		 wstałaś
    +(e)ś wstała
    		 wstałoś
    +(e)ś wstało
    		 wstaliście
    +(e)ście wstali
    		 wstałyście
    +(e)ście wstały
    3 os. wstał
    		 wstała
    		 wstało
    		 wstali
    		 wstały

    bezosobnik: wstano

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. wstańmy
    2 os. wstań
    		 wstańcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. wstałbym
    bym wstał
    		 wstałabym
    bym wstała
    		 wstałobym
    bym wstało
    		 wstalibyśmy
    byśmy wstali
    		 wstałybyśmy
    byśmy wstały
    2 os. wstałbyś
    byś wstał
    		 wstałabyś
    byś wstała
    		 wstałobyś
    byś wstało
    		 wstalibyście
    byście wstali
    		 wstałybyście
    byście wstały
    3 os. wstałby
    by wstał
    		 wstałaby
    by wstała
    		 wstałoby
    by wstało
    		 wstaliby
    by wstali
    		 wstałyby
    by wstały

    bezosobnik: wstano by

    bezokolicznik: wstać

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: wstawszy

    gerundium: wstanie

    odpowiednik aspektowy: wstawać

  • Składnia
    bez ograniczeń + wstać +
    z CZEGO
  • Pochodzenie

    psł. *vъstati, *vъstanǫ 'wstać, stanąć, zatrzymać się'