obserwować - Wielki słownik języka polskiego PAN

2.

stwierdzać jakiś stan rzeczy

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Działalność intelektualna człowieka

nazwy działań intelektualnych człowieka

badacze, naukowcy obserwują coś
obserwować poczynania, postęp, prawidłowości, przebieg czegoś, jakieś przejawy, reakcje, rozwój, skutek czegoś, spadek, sytuację, jakąś tendencję, trendy, wydarzenia, wzrost czegoś, zachowanie, zdarzenie, zjawiska, zmagania
obserwować coś na przestrzeni lat

	Z powodu dużych kosztów utrzymania wielu małych przedsiębiorców plajtuje. [...] Na przestrzeni ostatnich lat obserwujemy stałą tendencję rozwiązywania firm. źródło: KWSJP: GM: Ubywa firm, Dziennik Polski, 2002-02-09
	Taka kolejność rzeczy: najpierw powstaje państwo, potem jego mieszkańcy przyjmują chrześcijaństwo - jest powszechnie obserwowaną prawidłowością historyczną. źródło: NKJP: Zygmunt Rola: Tajemnice Ostrowa Tumskiego, 2000
	Z zadowoleniem obserwuję, że ostatnimi czasy kobiety starają się być bardziej zalotne, uwodzicielskie. źródło: KWSJP: Dariusz Kilian: Animal Planet, CKM, 1999
	Amerykanie myślą o utworzeniu własnych komisji [...], które miałyby obserwować, jak amerykańskie pieniądze są wydawane w Polsce. źródło: KWSJP: Dzielenie manny z nieba, Życie, 2000
	Staram się obserwować, co się dzieje z moją 12-letnią córką [...]. Martwi mnie, gdy nie chce wyjść z psem. źródło: NKJP: Katarzyna Lubiniecka: Nigdy nie byłem ciekaw, co czuje człowiek, Gazeta Wyborcza, 1997-06-13

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obserwowałem +(e)m obserwował	obserwowałam +(e)m obserwowała	obserwowałom +(e)m obserwowało	obserwowaliśmy +(e)śmy obserwowali	obserwowałyśmy +(e)śmy obserwowały
2 os.	obserwowałeś +(e)ś obserwował	obserwowałaś +(e)ś obserwowała	obserwowałoś +(e)ś obserwowało	obserwowaliście +(e)ście obserwowali	obserwowałyście +(e)ście obserwowały
3 os.	obserwował	obserwowała	obserwowało	obserwowali	obserwowały

bezosobnik: obserwowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę obserwował będę obserwować	będę obserwowała będę obserwować	będę obserwowało będę obserwować	będziemy obserwowali będziemy obserwować	będziemy obserwowały będziemy obserwować
2 os.	będziesz obserwował będziesz obserwować	będziesz obserwowała będziesz obserwować	będziesz obserwowało będziesz obserwować	będziecie obserwowali będziecie obserwować	będziecie obserwowały będziecie obserwować
3 os.	będzie obserwował będzie obserwować	będzie obserwowała będzie obserwować	będzie obserwowało będzie obserwować	będą obserwowali będą obserwować	będą obserwowały będą obserwować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		obserwujmy
2 os.	obserwuj	obserwujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obserwowałbym bym obserwował	obserwowałabym bym obserwowała	obserwowałobym bym obserwowało	obserwowalibyśmy byśmy obserwowali	obserwowałybyśmy byśmy obserwowały
2 os.	obserwowałbyś byś obserwował	obserwowałabyś byś obserwowała	obserwowałobyś byś obserwowało	obserwowalibyście byście obserwowali	obserwowałybyście byście obserwowały
3 os.	obserwowałby by obserwował	obserwowałaby by obserwowała	obserwowałoby by obserwowało	obserwowaliby by obserwowali	obserwowałyby by obserwowały

bezosobnik: obserwowano by

bezokolicznik: obserwować

imiesłów przysłówkowy współczesny: obserwując

gerundium: obserwowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: obserwujący

imiesłów przymiotnikowy bierny: obserwowany

odpowiednik aspektowy: zaobserwować

Rz_osobowy	+	obserwować	+	CO
Rz_osobowy	+	obserwować	+	że ZDANIE \| ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE

łac. observō 'obserwuję, śledzę, przypatruję się'