-
2.
przeanalizować i ocenić w jakiś sposób -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Działalność intelektualna człowieka
nazwy działań intelektualnych człowieka -
- spojrzeć jakimś (fachowym, krytycznym, przychylnym...) okiem
- spojrzeć na historię, na postępowanie, na problem, na jakąś problematykę, na przeszłość, na przyszłość, na rzeczywistość, na jakąś sprawę, na wydarzenia; na statystyki
- spojrzeć przez pryzmat czegoś
- spojrzeć z dystansu, z perspektywy
- spojrzeć całościowo, inaczej, krytycznie, obiektywnie, trzeźwo
-
Socjolog Nebojsza Popov uważa, że jeszcze minie pewien czas, zanim serbskie społeczeństwo będzie w stanie krytycznie spojrzeć na przeszłość.
źródło: NKJP: Miłada Jędrysik, Ana Uzelac: Dziś serbski parlament zapewne uzna..., Gazeta Wyborcza, 1997-02-11
Mamy już równouprawnienie? [...] Kobiety mogą się kształcić i pracować, ale jeśli spojrzeć na statystyki, to [...] ciągle są dyskryminowane.
źródło: NKJP: Monika Kowalczyk: Kobieta ze stygmatem, Dziennik Polski, 2003-03-08
Trudno zliczyć ilość substancji szkodliwych, które zawiera hamburger. Wystarczy spojrzeć na zawartość tłuszczu.
źródło: KWSJP: SAKO: Twój pies je lepiej niż ty!, Super Express, 2006
Jeśli pan spojrzy na pochodzenie 50 najlepszych szwedzkich pisarzy, odkryje pan, że 48 z nich urodziło się na wsi.
źródło: NKJP: Roman Pawłowski: Rozmowa z Perem Olovem Enquistem, Gazeta Wyborcza, 1996-06-03
Niektórzy twierdzą, że Pana pisarstwo to forma autoterapii. Szczególnie dobrze widać to w powieści „Niezawinione śmierci”, w której opowiada Pan o śmierci w wypadku samochodowym swojej córki, jej męża i dwójki ich dzieci. Czy pomogło to Panu spojrzeć z dystansem na tragedię, która się wydarzyła?
źródło: NKJP: To ja – Ptasiek, Dziennik Polski, 1999-05-28
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. spojrzę
spojrzymy
2 os. spojrzysz
spojrzycie
3 os. spojrzy
spojrzą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. spojrzałem
+(e)m spojrzał
spojrzałam
+(e)m spojrzała
spojrzałom
+(e)m spojrzało
spojrzeliśmy
+(e)śmy spojrzeli
spojrzałyśmy
+(e)śmy spojrzały
2 os. spojrzałeś
+(e)ś spojrzał
spojrzałaś
+(e)ś spojrzała
spojrzałoś
+(e)ś spojrzało
spojrzeliście
+(e)ście spojrzeli
spojrzałyście
+(e)ście spojrzały
3 os. spojrzał
spojrzała
spojrzało
spojrzeli
spojrzały
bezosobnik: spojrzano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. spojrzyjmy
spójrzmy
2 os. spojrzyj
spójrz
spojrzyjcie
spójrzcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. spojrzałbym
bym spojrzał
spojrzałabym
bym spojrzała
spojrzałobym
bym spojrzało
spojrzelibyśmy
byśmy spojrzeli
spojrzałybyśmy
byśmy spojrzały
2 os. spojrzałbyś
byś spojrzał
spojrzałabyś
byś spojrzała
spojrzałobyś
byś spojrzało
spojrzelibyście
byście spojrzeli
spojrzałybyście
byście spojrzały
3 os. spojrzałby
by spojrzał
spojrzałaby
by spojrzała
spojrzałoby
by spojrzało
spojrzeliby
by spojrzeli
spojrzałyby
by spojrzały
bezosobnik: spojrzano by
bezokolicznik: spojrzeć
imiesłów przysłówkowy uprzedni: spojrzawszy
gerundium: spojrzenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. spojrzenie
spojrzenia
D. spojrzenia
spojrzeń
C. spojrzeniu
spojrzeniom
B. spojrzenie
spojrzenia
N. spojrzeniem
spojrzeniami
Ms. spojrzeniu
spojrzeniach
W. spojrzenie
spojrzenia
odpowiednik aspektowy: spoglądać
-
+ spojrzeć + na CO + (JAK) -
Z przedrostkiem s- od dawnego pojrzeć (st.pol. pojźrzeć / (s)poźrzeć / poźreć ‘spojrzeć, zobaczyć’ < psł. *po-zьrěti, *po-zьr'ǫ ‘spojrzeć, popatrzeć’ < *zьrěti, *zьr'ǫ ‘patrzeć’)
-
+ spojrzeć + na CO + (JAK)