wstawać - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

podnosić się z pozycji siedzącej lub leżącej i stawać na nogach

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

ruch i spoczynek

	synonimy:	powstawać
	antonimy:	kłaść się

wstawać o własnych siłach
wstawać z klęczek, z kolan; z fotela, z krzesła, z ławki, z łóżka, z podłogi, z ziemi; z miejsca
wstawać z trudem
wstawać niechętnie

Doktor Gruber wstaje z fotela i podchodzi do okna. Otwiera je na oścież.

źródło: NKLJP: Hubert Klimko-Dobrzaniecki: Rzeczy pierwsze, 2009

Ludzie wstawali z miejsc, narastał niespokojny szmer. Fala szeptów i okrzyków przesuwała się do przodu kościoła.

źródło: NKJP: Elżbieta Hajnicz: Poza nurtem czasu, 1996

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wstawałem +(e)m wstawał	wstawałam +(e)m wstawała	wstawałom +(e)m wstawało	wstawaliśmy +(e)śmy wstawali	wstawałyśmy +(e)śmy wstawały
2 os.	wstawałeś +(e)ś wstawał	wstawałaś +(e)ś wstawała	wstawałoś +(e)ś wstawało	wstawaliście +(e)ście wstawali	wstawałyście +(e)ście wstawały
3 os.	wstawał	wstawała	wstawało	wstawali	wstawały

bezosobnik: wstawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wstawał będę wstawać	będę wstawała będę wstawać	będę wstawało będę wstawać	będziemy wstawali będziemy wstawać	będziemy wstawały będziemy wstawać
2 os.	będziesz wstawał będziesz wstawać	będziesz wstawała będziesz wstawać	będziesz wstawało będziesz wstawać	będziecie wstawali będziecie wstawać	będziecie wstawały będziecie wstawać
3 os.	będzie wstawał będzie wstawać	będzie wstawała będzie wstawać	będzie wstawało będzie wstawać	będą wstawali będą wstawać	będą wstawały będą wstawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wstawajmy
2 os.	wstawaj	wstawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wstawałbym bym wstawał	wstawałabym bym wstawała	wstawałobym bym wstawało	wstawalibyśmy byśmy wstawali	wstawałybyśmy byśmy wstawały
2 os.	wstawałbyś byś wstawał	wstawałabyś byś wstawała	wstawałobyś byś wstawało	wstawalibyście byście wstawali	wstawałybyście byście wstawały
3 os.	wstawałby by wstawał	wstawałaby by wstawała	wstawałoby by wstawało	wstawaliby by wstawali	wstawałyby by wstawały

bezosobnik: wstawano by

bezokolicznik: wstawać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wstając

gerundium: wstawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: wstający

odpowiednik aspektowy: wstać

+

wstawać

+

z CZEGO

Zob. stawać