wstawać - Wielki słownik języka polskiego PAN

5.

pojawiać się nad horyzontem wraz z rozpoczęciem dnia

CZŁOWIEK I PRZYRODA

Niebo i wszechświat

słońce i księżyc, pory dnia

Rano jest pięknie, kiedy słońce wstaje, odbija się w rzece.

źródło: NKJP: Marek Soból: Mojry, 2005

Szosa gładka, nie rozryta pazurami wojny, na niej ani żywej duszy, słońce wstaje nad wierzchołkami sosen, kukułka kuka pracowicie, pędzę rowerem.

źródło: NKJP: Henryk Rozpędowski: Charleston, 2002

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wstawałem +(e)m wstawał	wstawałam +(e)m wstawała	wstawałom +(e)m wstawało	wstawaliśmy +(e)śmy wstawali	wstawałyśmy +(e)śmy wstawały
2 os.	wstawałeś +(e)ś wstawał	wstawałaś +(e)ś wstawała	wstawałoś +(e)ś wstawało	wstawaliście +(e)ście wstawali	wstawałyście +(e)ście wstawały
3 os.	wstawał	wstawała	wstawało	wstawali	wstawały

bezosobnik: wstawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wstawał będę wstawać	będę wstawała będę wstawać	będę wstawało będę wstawać	będziemy wstawali będziemy wstawać	będziemy wstawały będziemy wstawać
2 os.	będziesz wstawał będziesz wstawać	będziesz wstawała będziesz wstawać	będziesz wstawało będziesz wstawać	będziecie wstawali będziecie wstawać	będziecie wstawały będziecie wstawać
3 os.	będzie wstawał będzie wstawać	będzie wstawała będzie wstawać	będzie wstawało będzie wstawać	będą wstawali będą wstawać	będą wstawały będą wstawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wstawajmy
2 os.	wstawaj	wstawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wstawałbym bym wstawał	wstawałabym bym wstawała	wstawałobym bym wstawało	wstawalibyśmy byśmy wstawali	wstawałybyśmy byśmy wstawały
2 os.	wstawałbyś byś wstawał	wstawałabyś byś wstawała	wstawałobyś byś wstawało	wstawalibyście byście wstawali	wstawałybyście byście wstawały
3 os.	wstawałby by wstawał	wstawałaby by wstawała	wstawałoby by wstawało	wstawaliby by wstawali	wstawałyby by wstawały

bezosobnik: wstawano by

bezokolicznik: wstawać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wstając

gerundium: wstawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: wstający

odpowiednik aspektowy: wstać

Zob. stawać