-
1.
ogół zdolności człowieka związanych z myśleniem -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Działalność intelektualna człowieka -
- ludzki; analityczny; chłodny, zimny rozum
- rozum człowieka
- rozum i serce, rozum i sumienie, rozum i wola; wiara i rozum, zmysły i rozum
- osąd, wskazania; potęga; kult, mit rozumu; wyższość rozumu nad siłą, uczuciem, wiarą...
- wiara w rozum
- sprzeczny, zgodny z rozumem
- rozum dyktuje, podpowiada coś
- odbierać komuś rozum
- ogarnąć, pojąć, poznać coś rozumem
- wierzyć w rozum
-
[...] Jezus-Bóg przychodzi na świat jako słabe, bezradne niemowlę. [...] Takiej tajemnicy rozum ludzki nie jest w stanie ogarnąć.
źródło: NKJP: Jan Twardowski: Blisko Jezusa, 1996
Fale tsunami zabiły w Azji ponad ćwierć miliona ludzi. Trudno to objąć rozumem.
źródło: NKJP: Sonia Raduńska: Kartki z białego zeszytu, 2008
[...] w swoim własnym mniemaniu byliśmy jednostkami wybitnymi, obdarzonymi ponadprzeciętnymi rozumami [...].
źródło: NKJP: Wczorajszy rozdział, Akant, 2009-01
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza liczba mnoga M. rozum
rozumy
D. rozumu
rozumów
C. rozumowi
rozumom
B. rozum
rozumy
N. rozumem
rozumami
Ms. rozumie
rozumach
W. rozumie
rozumy
-
psł. *orz-umъ 'rozumienie, pojmowanie’ > ‘rozum, umysł'
Zob. rozumieć , umieć .