-
2.
martwić się z jakiegoś powodu -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Stany psychiczne człowieka
emocje i uczucia -
synonimy: ubolewać
hiperonimy: martwić się
-
- boleć nad czyimś losem, nad stratą czegoś, nad czyjąś śmiercią
-
Futbolowi kibice w Oświęcimiu boleją nad losem najstarszego klubu w mieście. Piłkarze Soły znajdują się na głębokim dnie V ligi wadowickiej.
źródło: NKJP: Andrzej Rzycki: Wsteczny nurt Soły, Gazeta Krakowska, 2002-09-19
Obok katedry wznosił się zamek, pamiętający czasy Piastów i Jagiellonów. [...] Powszechnie bolano nad jego stanem.
źródło: NKJP: Michał Rożek: Symbolika i magia Krakowa, 2000
Jan Paweł II szczególnie boleje nad uzależnioną młodzieżą, ponieważ młodość jest czasem otwierania się na życie, czasem wielkich ideałów, szczerej i ofiarnej miłości.
źródło: WSJP: Duszpasterska posługa wśród narkomanów , 1998, prasa
- Ach, wielce szanowny doktorze Hohenheim - zaczął z udaną troską w głosie - jakże boleję nad tym, co się stało. Wskutek niedbalstwa tego oto nicponia - huknął na swego pomocnika - niektóre moje zioła były źle przechowywane i uległy częściowemu zepsuciu.
źródło: WSJP: Wacław Gołembowicz: Wędrowiec , 1963
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. boleję
bolejemy
2 os. bolejesz
bolejecie
3 os. boleje
boleją
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. bolałem
+(e)m bolał
bolałam
+(e)m bolała
bolałom
+(e)m bolało
boleliśmy
+(e)śmy boleli
bolałyśmy
+(e)śmy bolały
2 os. bolałeś
+(e)ś bolał
bolałaś
+(e)ś bolała
bolałoś
+(e)ś bolało
boleliście
+(e)ście boleli
bolałyście
+(e)ście bolały
3 os. bolał
bolała
bolało
boleli
bolały
bezosobnik: bolano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę bolał
będę boleć
będę bolała
będę boleć
będę bolało
będę boleć
będziemy boleli
będziemy boleć
będziemy bolały
będziemy boleć
2 os. będziesz bolał
będziesz boleć
będziesz bolała
będziesz boleć
będziesz bolało
będziesz boleć
będziecie boleli
będziecie boleć
będziecie bolały
będziecie boleć
3 os. będzie bolał
będzie boleć
będzie bolała
będzie boleć
będzie bolało
będzie boleć
będą boleli
będą boleć
będą bolały
będą boleć
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. bolejmy
2 os. bolej
bolejcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. bolałbym
bym bolał
bolałabym
bym bolała
bolałobym
bym bolało
bolelibyśmy
byśmy boleli
bolałybyśmy
byśmy bolały
2 os. bolałbyś
byś bolał
bolałabyś
byś bolała
bolałobyś
byś bolało
bolelibyście
byście boleli
bolałybyście
byście bolały
3 os. bolałby
by bolał
bolałaby
by bolała
bolałoby
by bolało
boleliby
by boleli
bolałyby
by bolały
bezosobnik: bolano by
bezokolicznik: boleć
imiesłów przysłówkowy współczesny: bolejąc
gerundium: bolenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. bolenie
bolenia
D. bolenia
boleń
C. boleniu
boleniom
B. bolenie
bolenia
N. boleniem
boleniami
Ms. boleniu
boleniach
W. bolenie
bolenia
imiesłów przymiotnikowy czynny: bolejący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. bolejący
bolejący
bolejący
bolejące
bolejąca
D. bolejącego
bolejącego
bolejącego
bolejącego
bolejącej
C. bolejącemu
bolejącemu
bolejącemu
bolejącemu
bolejącej
B. bolejącego
bolejącego
bolejący
bolejące
bolejącą
N. bolejącym
bolejącym
bolejącym
bolejącym
bolejącą
Ms. bolejącym
bolejącym
bolejącym
bolejącym
bolejącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. bolejący
bolejący
bolejące
bolejące
D. bolejących
bolejących
bolejących
bolejących
C. bolejącym
bolejącym
bolejącym
bolejącym
B. bolejących
bolejących
bolejących
bolejące
N. bolejącymi
bolejącymi
bolejącymi
bolejącymi
Ms. bolejących
bolejących
bolejących
bolejących
-
Rzosobowy + boleć + nad KIM/CZYMRzosobowy + boleć + ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE -
psł. *bolěti, bolějǫ 'doznawać bólu, cierpieć, chorować; marwić się, troszczyć się'
Forma prasłowiańska jest czasownikiem odrzeczownikowym od psł. *bolь 'cierpienie' (Bor); zob. ból