kształtować - Wielki słownik języka polskiego PAN

2.

powodować nabranie określonych cech

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Edukacja i oświata

synonimy:

formować
wykształcać

jakiś czynnik, element, mechanizm, rynek, środowisko kształtuje; media, nauczyciele, rodzice kształtują coś
kształtować człowieka, dziecko; ceny, charakter, dochody, ducha, duchowość, gust, koszty, mentalność, myślenie, opinie, osobowość, otoczenie, płace, poglądy, politykę, postawy, przyszłość, rzeczywistość, społeczeństwo, styl, sumienie, środowisko, świadomość, tożsamość, umysł, ustrój, wizerunek, wrażliwość, wydatki, wyobraźnię, życie; dyscyplinę, odpowiedzialność, otwartość, siłę; właściwości, wynagrodzenie, uczucia, umiejętności, więzi, wzorce, zainteresowania, zdolności, zachowania, zatrudnienie
kształtować przepisami
kształtować coś u młodzieży, u podopiecznych, u uczniów
kształtować coś wśród pracowników, wśród uczniów
kształtować aktywnie, dowolnie, elastycznie, umiejętnie
chcieć kształtować
kształtować i rozwijać; kreować i kształtować

	To był czas [...] bardzo istotnych dla mnie spotkań artystycznych, które kształtowały mnie jako aktora. źródło: NKJP: Jolanta Ciosek: Spotkania i opowieści, Dziennik Polski, 2005-10-29
	Sport wymaga zdyscyplinowania, ambicji. Przede wszystkim kształtuje charakter. źródło: NKJP: Rusza profilaktyczny projekt, Co Tydzień Jaworzno, 2004-02-26
	Jeszcze w lecie 1945 r. żywił nadzieję, że w ścisłej współpracy z Rooseveltem i Stalinem będzie mógł kształtować przyszłość powojennej Europy. źródło: NKJP: Jan Ciechanowski: Na pożarcie, Gazeta Wyborcza, 1995-05-18
	Opisane postępowanie kształtuje u dzieci postawę konsumpcyjną: najpierw w odniesieniu do przedmiotów, a następnie do osób i relacji. źródło: NKJP: Małgorzata Więczkowska: Manga i anime, Wychowawca, 2002, nr 115-116
	Mieszkanie, tak jak inne dobra, staje się towarem, a jego cenę kształtuje rynek. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 24.04.1992

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kształtowałem +(e)m kształtował	kształtowałam +(e)m kształtowała	kształtowałom +(e)m kształtowało	kształtowaliśmy +(e)śmy kształtowali	kształtowałyśmy +(e)śmy kształtowały
2 os.	kształtowałeś +(e)ś kształtował	kształtowałaś +(e)ś kształtowała	kształtowałoś +(e)ś kształtowało	kształtowaliście +(e)ście kształtowali	kształtowałyście +(e)ście kształtowały
3 os.	kształtował	kształtowała	kształtowało	kształtowali	kształtowały

bezosobnik: kształtowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę kształtował będę kształtować	będę kształtowała będę kształtować	będę kształtowało będę kształtować	będziemy kształtowali będziemy kształtować	będziemy kształtowały będziemy kształtować
2 os.	będziesz kształtował będziesz kształtować	będziesz kształtowała będziesz kształtować	będziesz kształtowało będziesz kształtować	będziecie kształtowali będziecie kształtować	będziecie kształtowały będziecie kształtować
3 os.	będzie kształtował będzie kształtować	będzie kształtowała będzie kształtować	będzie kształtowało będzie kształtować	będą kształtowali będą kształtować	będą kształtowały będą kształtować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		kształtujmy
2 os.	kształtuj	kształtujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kształtowałbym bym kształtował	kształtowałabym bym kształtowała	kształtowałobym bym kształtowało	kształtowalibyśmy byśmy kształtowali	kształtowałybyśmy byśmy kształtowały
2 os.	kształtowałbyś byś kształtował	kształtowałabyś byś kształtowała	kształtowałobyś byś kształtowało	kształtowalibyście byście kształtowali	kształtowałybyście byście kształtowały
3 os.	kształtowałby by kształtował	kształtowałaby by kształtowała	kształtowałoby by kształtowało	kształtowaliby by kształtowali	kształtowałyby by kształtowały

bezosobnik: kształtowano by

bezokolicznik: kształtować

imiesłów przysłówkowy współczesny: kształtując

gerundium: kształtowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: kształtujący

imiesłów przymiotnikowy bierny: kształtowany

odpowiednik aspektowy: ukształtować

	+	kształtować	+	KOGO/CO
	+	kształtować	+	(u KOGO \| w KIM) + CO

Od: kształt