-
4.
o duchach lub zjawiskach, których są przyczyną: ukazywać się lub dawać się słyszeć -
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Tradycja
wierzenia i przesądy -
- duch, upiór, zjawa straszy
- na cmentarzu, na strychu, na poddaszu straszy
- w domu, w zamku straszy
-
Daję wam słowo honoru, że odkąd tu jestem, nigdy jeszcze nie straszyło na zamku.
źródło: KJ PWN: Adam Bahdaj: Wakacje z duchami, 1962
Obok mieszkania na poddaszu były dwa przepastne, niskie strychy, na których było wszystko i nic, gdzie straszyło i gdzie można było wejść na dach, by stamtąd popatrzyć na spory kawał miasta.
źródło: KJ PWN: Maciej Pinkwart: Dziewczyna z Ipanemy, 2003
Przy krzyżu i kapliczce pojawiał się niekiedy pies z łańcuchem u szyi albo - co jeszcze bardziej przerażało - czarny baran, wysłannik czarta. W takich miejscach straszyło.
źródło: KJ PWN: Aleksander Jackowski: Polska sztuka ludowa, 2002
W zamku w Pietrowicach Wielkich straszyła biała dama, ukazując się z czaszką w ręku.
źródło: NKJP: Grzegorz Wawoczny: Duchy raciborskie, Nowiny Raciborskie, 2003-11-05
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. straszę
straszymy
2 os. straszysz
straszycie
3 os. straszy
straszą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. straszyłem
+(e)m straszył
straszyłam
+(e)m straszyła
straszyłom
+(e)m straszyło
straszyliśmy
+(e)śmy straszyli
straszyłyśmy
+(e)śmy straszyły
2 os. straszyłeś
+(e)ś straszył
straszyłaś
+(e)ś straszyła
straszyłoś
+(e)ś straszyło
straszyliście
+(e)ście straszyli
straszyłyście
+(e)ście straszyły
3 os. straszył
straszyła
straszyło
straszyli
straszyły
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę straszył
będę straszyć
będę straszyła
będę straszyć
będę straszyło
będę straszyć
będziemy straszyli
będziemy straszyć
będziemy straszyły
będziemy straszyć
2 os. będziesz straszył
będziesz straszyć
będziesz straszyła
będziesz straszyć
będziesz straszyło
będziesz straszyć
będziecie straszyli
będziecie straszyć
będziecie straszyły
będziecie straszyć
3 os. będzie straszył
będzie straszyć
będzie straszyła
będzie straszyć
będzie straszyło
będzie straszyć
będą straszyli
będą straszyć
będą straszyły
będą straszyć
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. straszmy
2 os. strasz
straszcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. straszyłbym
bym straszył
straszyłabym
bym straszyła
straszyłobym
bym straszyło
straszylibyśmy
byśmy straszyli
straszyłybyśmy
byśmy straszyły
2 os. straszyłbyś
byś straszył
straszyłabyś
byś straszyła
straszyłobyś
byś straszyło
straszylibyście
byście straszyli
straszyłybyście
byście straszyły
3 os. straszyłby
by straszył
straszyłaby
by straszyła
straszyłoby
by straszyło
straszyliby
by straszyli
straszyłyby
by straszyły
bezokolicznik: straszyć
imiesłów przysłówkowy współczesny: strasząc
gerundium: straszenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. straszenie
straszenia
D. straszenia
straszeń
C. straszeniu
straszeniom
B. straszenie
straszenia
N. straszeniem
straszeniami
Ms. straszeniu
straszeniach
W. straszenie
straszenia
imiesłów przymiotnikowy czynny: straszący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. straszący
straszący
straszący
straszące
strasząca
D. straszącego
straszącego
straszącego
straszącego
straszącej
C. straszącemu
straszącemu
straszącemu
straszącemu
straszącej
B. straszącego
straszącego
straszący
straszące
straszącą
N. straszącym
straszącym
straszącym
straszącym
straszącą
Ms. straszącym
straszącym
straszącym
straszącym
straszącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. straszący
straszący
straszące
straszące
D. straszących
straszących
straszących
straszących
C. straszącym
straszącym
straszącym
straszącym
B. straszących
straszących
straszących
straszące
N. straszącymi
straszącymi
straszącymi
straszącymi
Ms. straszących
straszących
straszących
straszących
-
+ straszyć + + GDZIE -
psł. *strašiti 'wzbudzać strach, przerażać'
Od: psł. *strachъ (zob. strach ).