Jak korzystać ze słownika?

zmarznąć

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

1. o człowieku

  • Definicja

    1.

    odczuć dojmujące zimno
  • Wymowa

    [zmar-znąć]

  • Kwalifikacja tematyczna

    CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

    Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego

    czynności i stany fizjologiczne


    KATEGORIE FIZYCZNE

    Cechy i właściwości materii

    temperatura i ogień

  • Relacje znaczeniowe
    synonimy:  zziębnąć
    antonimy:  ogrzać się
    zagrzać się
  • Połączenia
    • nogi, ręce zmarzły komuś
    • zmarznąć bez marynarki, bez okrycia
    • zmarznąć na stoku
    • zmarznąć od czekania
    • zmarznąć po drodze
    • zmarznąć podczas spaceru
    • zmarznąć przy (otwartym) oknie
    • zmarznąć w nogi, w ręce; w nocy, w wodzie, w zimie; w (cienkim) okryciu, w jakiejś bluzce, garsonce, sukience...
    • zmarznąć całkiem, nieco, porządnie, potwornie, solidnie, strasznie, trochę
    • zmarznąć jak pies
    • móc, zdążyć zmarznąć; można zmarznąć
    • zmarznąć i zdrętwieć, zmarznąć i zgłodnieć; zmoknąć i zmarznąć
  • Cytaty

    Siedział taki wymizerowany, ledwo się ruszał. I poprosił mnie o pled, bo był już wieczór i zmarzły mu nogi.

    źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Lala, 2008

    Badania na stanowiskach pomiarowych i wykopanie trzech głębokich dołów śnieżnych zajęły mu całe popołudnie. Nic dziwnego, że zmarzł i zgłodniał.

    źródło: NKJP: Jacek Jania: Zrozumieć lodowce, 1988

    - Co pan robi? - spytali młodzi ludzie. - Zmarzł pan w stopy?

    źródło: NKJP: Janusz Kapłon: Ze wspomnień ratownika GOPR - Taksówka na Turbacz, Tygodnik Podhalański, 1999, nr 6

    Nałożyłem rękawiczki, żeby mi ręce nie zmarzły, i tak piszę.

    źródło: NKJP: Stanisław Kowalewski: Czarne okna, 1993
  • Odmiana

    część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. zmarznę
    		 zmarzniemy
    rzadziej zmarźniemy
    2 os. zmarzniesz
    rzadziej zmarźniesz
    		 zmarzniecie
    rzadziej zmarźniecie
    3 os. zmarznie
    rzadziej zmarźnie
    		 zmarzną

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. zmarzłem
    +(e)m zmarzł
    kwestion. zmarznąłem
    kwestion. +(e)m zmarznął
    		 zmarzłam
    +(e)m zmarzła
    rzadziej zmarznęłam
    rzadziej +(e)m zmarznęła
    		 zmarzłom
    +(e)m zmarzło
    rzadziej zmarznęłom
    rzadziej +(e)m zmarznęło
    		 zmarzliśmy
    +(e)śmy zmarzli
    rzadziej zmarznęliśmy
    rzadziej zmarźliśmy
    rzadziej +(e)śmy zmarznęli
    rzadziej +(e)śmy zmarźli
    		 zmarzłyśmy
    +(e)śmy zmarzły
    rzadziej zmarznęłyśmy
    rzadziej +(e)śmy zmarznęły
    2 os. zmarzłeś
    +(e)ś zmarzł
    rzadziej zmarznąłeś
    rzadziej +(e)ś zmarznął
    		 zmarzłaś
    +(e)ś zmarzła
    rzadziej zmarznęłaś
    rzadziej +(e)ś zmarznęła
    		 zmarzłoś
    +(e)ś zmarzło
    rzadziej zmarznęłoś
    rzadziej +(e)ś zmarznęło
    		 zmarzliście
    +(e)ście zmarzli
    rzadziej zmarznęliście
    rzadziej zmarźliście
    rzadziej +(e)ście zmarznęli
    rzadziej +(e)ście zmarźli
    		 zmarzłyście
    +(e)ście zmarzły
    rzadziej zmarznęłyście
    rzadziej +(e)ście zmarznęły
    3 os. zmarzł
    rzadziej zmarznął
    		 zmarzła
    kwestion. zmarznęła
    		 zmarzło
    rzadziej zmarznęło
    		 zmarzli
    rzadziej zmarznęli
    rzadziej zmarźli
    		 zmarzły
    rzadziej zmarznęły

    bezosobnik: zmarznięto
    rzadziej zmarźnięto

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. zmarznijmy
    rzadziej zmarźnijmy
    2 os. zmarznij
    rzadziej zmarźnij
    		 zmarznijcie
    rzadziej zmarźnijcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. zmarzłbym
    bym zmarzł
    rzadziej zmarznąłbym
    rzadziej bym zmarznął
    		 zmarzłabym
    bym zmarzła
    rzadziej zmarznęłabym
    rzadziej bym zmarznęła
    		 zmarzłobym
    bym zmarzło
    rzadziej zmarznęłobym
    rzadziej bym zmarznęło
    		 zmarzlibyśmy
    byśmy zmarzli
    rzadziej zmarznęlibyśmy
    rzadziej zmarźlibyśmy
    rzadziej byśmy zmarznęli
    rzadziej byśmy zmarźli
    		 zmarzłybyśmy
    byśmy zmarzły
    rzadziej zmarznęłybyśmy
    rzadziej byśmy zmarznęły
    2 os. zmarzłbyś
    byś zmarzł
    rzadziej zmarznąłbyś
    rzadziej byś zmarznął
    		 zmarzłabyś
    byś zmarzła
    rzadziej zmarznęłabyś
    rzadziej byś zmarznęła
    		 zmarzłobyś
    byś zmarzło
    rzadziej zmarznęłobyś
    rzadziej byś zmarznęło
    		 zmarzlibyście
    byście zmarzli
    rzadziej zmarznęlibyście
    rzadziej zmarźlibyście
    rzadziej byście zmarznęli
    rzadziej byście zmarźli
    		 zmarzłybyście
    byście zmarzły
    rzadziej zmarznęłybyście
    rzadziej byście zmarznęły
    3 os. zmarzłby
    by zmarzł
    rzadziej zmarznąłby
    rzadziej by zmarznął
    		 zmarzłaby
    by zmarzła
    rzadziej zmarznęłaby
    rzadziej by zmarznęła
    		 zmarzłoby
    by zmarzło
    rzadziej zmarznęłoby
    rzadziej by zmarznęło
    		 zmarzliby
    by zmarzli
    rzadziej zmarznęliby
    rzadziej zmarźliby
    rzadziej by zmarznęli
    rzadziej by zmarźli
    		 zmarzłyby
    by zmarzły
    rzadziej zmarznęłyby
    rzadziej by zmarznęły

    bezosobnik: zmarznięto by
    rzadziej zmarźnięto by

    bezokolicznik: zmarznąć

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: zmarznąwszy

    gerundium: zmarznięcie

    imiesłów przymiotnikowy bierny: zmarznięty

    odpowiednik aspektowy: marznąć

    Inne uwagi

    Formy  zmarźniesz ,  zmarźnie  itd. spotykane głównie w języku mówionym

  • Składnia
    bez ograniczeń + zmarznąć +
    (w CO)
    bez ograniczeń + zmarznąć +
    (KOMU)
  • Pochodzenie