-
2.
pot. tracić nagle zdolność mówienia, oddech lub siły -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego
czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Stany psychiczne człowieka
zachowania emocjonalne
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Język
mówienie -
- zatyka kogoś od duchoty, od smrodu
- zatyka kogoś z oburzenia, z wrażenia, ze zdumienia, ze szczęścia
-
Ryszard prowadzi nas w stronę kompleksu World Trade Center. Wchodzimy do jednego z budynków, a mnie lekko zatyka z wrażenia. Ogromny przeszklony hol, z marmurowymi podłogami i schodami, i rosnące tu kilkudziesięciometrowe efektowne palmy.
źródło: NKJP: Krystyna Chwedeńczuk: Nie płącz, Ameryko, Wieści Podwarszawskie, 2001-09-23
Pozamykane szczelnie okna, aż zatykało od duchoty.
źródło: NKJP: Marek Nowakowski: Gdzie jest droga na walne?, 1997
Blok o mieszkaniach poupychanych ciasno jak komórki w plastrze miodu [...]. Ewę zatykało od smrodu kapusty, brudu i kocich szczyn. Wstrzymała oddech i nacisnęła guzik dzwonka.
źródło: NKJP: Joanna Szymczyk: Ewa i złoty kot, 2004
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
zatyka
Czas przeszły
zatykało
Tryb rozkazujący
niech zatyka
Tryb warunkowy
Czas teraźniejszy
zatykałoby
Czas przeszły
byłoby zatykało
bezokolicznik: zatykać
odpowiednik aspektowy: zatkać
-
Ø + zatykać + KOGO -
ogsł. *zatykati
Zob. tykać (poza niezwiązanymi etymologicznie polami ‘wydawać miarowy dźwięk’ oraz ‘mówić do kogoś na ty’), tkać