dyktować - Wielki słownik języka polskiego PAN

3.

narzucać coś komuś

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Zasady współżycia społecznego

stosunki, grupy i organizacje społeczne

synonimy:

narzucać

kierownik, pracodawca; Chiny, Japonia, Francja, Stany Zjednoczone, Unia Europejska dyktuje
dyktować jakieś zachowanie; ceny, stawki; modę, style, trendy

	Smarkacz dyktuje dorosłej osobie, co ona ma robić! - Ja niczego pani nie dyktuję. Ja tylko jak na razie bardzo grzecznie panią proszę, żeby pani wróciła po odbiór za godzinę. źródło: NKJP: Tomek Tryzna: Idź kochaj i niech ci nie pomoże żadna na ziemi rzecz, 2010
	Zanim wysokość opłat została określona we wspomnianej wcześniej ustawie, zdarzały się przypadki dyktowania pacjentom bardzo wysokich, wręcz zaporowych cen za sporządzenie zwykłej kserokopii. źródło: NKJP: Agnieszka Grzelak: Jakie są zasady korzystania z dokumentacji medycznej, Dziennik Zachodni, 2010-08-18
	Faina niewątpliwie odznaczała się silniejszym charakterem niż jej mąż - intelektualista, i nic dziwnego, że to ona zadecydowała o ich wspólnej przyszłości i dyktowała styl domowego życia. źródło: NKJP: Janina Kumaniecka: Saga rodu Słonimskich, 2003
	- Zarzuca się nam, że Kościół ingeruje w życie polityczne, że dyktuje, kto ma na kogo głosować. A my nic nie robimy. źródło: NKJP: Agnieszka Sopińska, Robert Mazurek: Proszę nie używać słowa beton, 1998

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dyktowałem +(e)m dyktował	dyktowałam +(e)m dyktowała	dyktowałom +(e)m dyktowało	dyktowaliśmy +(e)śmy dyktowali	dyktowałyśmy +(e)śmy dyktowały
2 os.	dyktowałeś +(e)ś dyktował	dyktowałaś +(e)ś dyktowała	dyktowałoś +(e)ś dyktowało	dyktowaliście +(e)ście dyktowali	dyktowałyście +(e)ście dyktowały
3 os.	dyktował	dyktowała	dyktowało	dyktowali	dyktowały

bezosobnik: dyktowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dyktował będę dyktować	będę dyktowała będę dyktować	będę dyktowało będę dyktować	będziemy dyktowali będziemy dyktować	będziemy dyktowały będziemy dyktować
2 os.	będziesz dyktował będziesz dyktować	będziesz dyktowała będziesz dyktować	będziesz dyktowało będziesz dyktować	będziecie dyktowali będziecie dyktować	będziecie dyktowały będziecie dyktować
3 os.	będzie dyktował będzie dyktować	będzie dyktowała będzie dyktować	będzie dyktowało będzie dyktować	będą dyktowali będą dyktować	będą dyktowały będą dyktować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dyktujmy
2 os.	dyktuj	dyktujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dyktowałbym bym dyktował	dyktowałabym bym dyktowała	dyktowałobym bym dyktowało	dyktowalibyśmy byśmy dyktowali	dyktowałybyśmy byśmy dyktowały
2 os.	dyktowałbyś byś dyktował	dyktowałabyś byś dyktowała	dyktowałobyś byś dyktowało	dyktowalibyście byście dyktowali	dyktowałybyście byście dyktowały
3 os.	dyktowałby by dyktował	dyktowałaby by dyktowała	dyktowałoby by dyktowało	dyktowaliby by dyktowali	dyktowałyby by dyktowały

bezosobnik: dyktowano by

bezokolicznik: dyktować

imiesłów przysłówkowy współczesny: dyktując

gerundium: dyktowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: dyktujący

imiesłów przymiotnikowy bierny: dyktowany

	+	dyktować	+	(KOMU) + CO
	+	dyktować	+	(KOMU) + żeby ZDANIE \| ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE

łac. dictāre 'zalecać, dyktować'