-
1.
pod działaniem siły zewnętrznej tracić na trwałe pierwotny kształt -
KATEGORIE FIZYCZNE
Cechy i właściwości materii
stan skupienia, trwałość materii -
synonimy: przełamywać się
rozłamywać się
hiperonimy: pękać
-
- gałęzie, drzewa, konary, maszty; wierzchołki czegoś łamią się
- łamać się na wietrze
- łamać się pod ciężarem, pod naporem czegoś, pod kopytami, pod nogami
- łamać się w palcach, w rękach
- łamać się z chrzęstem, z hukiem, z trzaskiem
- łamać się jak trzcina, jak zapałki
- zacząć łamać się
- łamać się i kruszyć, łamać się i pękać; niszczeć i łamać się
-
Codziennie coś się psuło. Łamały się grabie i styliska od wideł, rwały się łańcuchy u krów i uździenice u konia.
źródło: KWSJP: Henryk Worcell: Widzę stąd Sudety, 1959
Przy szalejącym sztormie łamały się maszty, żeglarze tracili w wodzie cały przewożony dobytek.
źródło: NKJP: JJ: Pierwsze regaty w Czorsztynie, Tygodnik Podhalański, 1999, 33
W jednej chwili drgnęły i poruszyły się połacie zesztywniałego śniegu, łamać się zaczęły i spiętrzać.
źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1960-1965, 1965
[...] drzewa łamały się pod ciężarem śniegu.
źródło: KWSJP: Nie mogły dojechać, Dziennik Polski, 2004-01-01
Paragon zachwiał się i runął w dół... Upadł na niezwykle gęste krzewy, usłyszał trzask łamiących się pod nim gałęzi.
źródło: NKJP: Adam Bahdaj: Wakacje z duchami, 1996
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. łamię się
łamiemy się
2 os. łamiesz się
łamiecie się
3 os. łamie się
łamią się
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. łamałem się
+(e)m się łamał
łamałam się
+(e)m się łamała
łamałom się
+(e)m się łamało
łamaliśmy się
+(e)śmy się łamali
łamałyśmy się
+(e)śmy się łamały
2 os. łamałeś się
+(e)ś się łamał
łamałaś się
+(e)ś się łamała
łamałoś się
+(e)ś się łamało
łamaliście się
+(e)ście się łamali
łamałyście się
+(e)ście się łamały
3 os. łamał się
łamała się
łamało się
łamali się
łamały się
bezosobnik: łamano się
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę się łamał
będę się łamać
będę się łamała
będę się łamać
będę się łamało
będę się łamać
będziemy się łamali
będziemy się łamać
będziemy się łamały
będziemy się łamać
2 os. będziesz się łamał
będziesz się łamać
będziesz się łamała
będziesz się łamać
będziesz się łamało
będziesz się łamać
będziecie się łamali
będziecie się łamać
będziecie się łamały
będziecie się łamać
3 os. będzie się łamał
będzie się łamać
będzie się łamała
będzie się łamać
będzie się łamało
będzie się łamać
będą się łamali
będą się łamać
będą się łamały
będą się łamać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. łammy się
2 os. łam się
łamcie się
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. łamałbym się
bym się łamał
łamałabym się
bym się łamała
łamałobym się
bym się łamało
łamalibyśmy się
byśmy się łamali
łamałybyśmy się
byśmy się łamały
2 os. łamałbyś się
byś się łamał
łamałabyś się
byś się łamała
łamałobyś się
byś się łamało
łamalibyście się
byście się łamali
łamałybyście się
byście się łamały
3 os. łamałby się
by się łamał
łamałaby się
by się łamała
łamałoby się
by się łamało
łamaliby się
by się łamali
łamałyby się
by się łamały
bezosobnik: łamano by się
bezokolicznik: łamać się
imiesłów przysłówkowy współczesny: łamiąc się
gerundium: łamanie się
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. łamanie się
łamania się
D. łamania się
łamań się
C. łamaniu się
łamaniom się
B. łamanie się
łamania się
N. łamaniem się
łamaniami się
Ms. łamaniu się
łamaniach się
W. łamanie się
łamania się
imiesłów przymiotnikowy czynny: łamiący się
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. łamiący się
łamiący się
łamiący się
łamiące się
łamiąca się
D. łamiącego się
łamiącego się
łamiącego się
łamiącego się
łamiącej się
C. łamiącemu się
łamiącemu się
łamiącemu się
łamiącemu się
łamiącej się
B. łamiącego się
łamiącego się
łamiący się
łamiące się
łamiącą się
N. łamiącym się
łamiącym się
łamiącym się
łamiącym się
łamiącą się
Ms. łamiącym się
łamiącym się
łamiącym się
łamiącym się
łamiącej się
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. łamiący się
łamiący się
łamiące się
łamiące się
D. łamiących się
łamiących się
łamiących się
łamiących się
C. łamiącym się
łamiącym się
łamiącym się
łamiącym się
B. łamiących się
łamiących się
łamiących się
łamiące się
N. łamiącymi się
łamiącymi się
łamiącymi się
łamiącymi się
Ms. łamiących się
łamiących się
łamiących się
łamiących się
odpowiedniki aspektowe: połamać się , złamać się , rozłamać się
-
Rznieżywotny + łamać się + -