szanować - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

okazywać komuś to, że się go uznaje za wartościowego lub ważnego

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Relacje międzyludzkie

określenia relacji międzyludzkich

antonimy:

lekceważyć

szanować autorytety, ludzi, matkę, męża, nauczycieli, obywateli, ojca, partnera, pracowników, rodziców, żonę; czyjąś odwagę, siłę woli, wiedzę
szanować kogoś jako człowieka, jako nauczyciela
szanować kogoś za odwagę, za pracowitość, za szczerość, za wiedzę
kochać i szanować, lubić i szanować; szanować i cenić, szanować i podziwiać

	Szanowała ludzi przyznających się do swoich przekonań. źródło: KWSJP: Barbara Nawrocka-Dońska: Stolik z fotografią, 1975
	Starsi szanowali go za odwagę i bezkompromisowość sądów. źródło: KWSJP: Artur Górski: Magia „Sacro Arsenale”, 2006
	Chociaż tak bardzo odbiegał od ideału indiańskiego wojownika, Seminole szanowali go i zawsze stosowali się do jego rad i wskazówek. źródło: KWSJP: Zbigniew Teplicki: Wielcy Indianie Ameryki Północnej, 1994
	Szanowała jego wiedzę i autorytet, bardzo była do niego przywiązana, lecz z czasem coraz częściej różnili się poglądami. źródło: KWSJP: Joanna Olczak-Ronikierowa: W ogrodzie pamięci, 2002
	Teresę ceniono jako pedagoga i szanowano jako człowieka. źródło: KWSJP: Igor Newerly: Pamiątka z celulozy, 1952

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	szanowałem +(e)m szanował	szanowałam +(e)m szanowała	szanowałom +(e)m szanowało	szanowaliśmy +(e)śmy szanowali	szanowałyśmy +(e)śmy szanowały
2 os.	szanowałeś +(e)ś szanował	szanowałaś +(e)ś szanowała	szanowałoś +(e)ś szanowało	szanowaliście +(e)ście szanowali	szanowałyście +(e)ście szanowały
3 os.	szanował	szanowała	szanowało	szanowali	szanowały

bezosobnik: szanowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę szanował będę szanować	będę szanowała będę szanować	będę szanowało będę szanować	będziemy szanowali będziemy szanować	będziemy szanowały będziemy szanować
2 os.	będziesz szanował będziesz szanować	będziesz szanowała będziesz szanować	będziesz szanowało będziesz szanować	będziecie szanowali będziecie szanować	będziecie szanowały będziecie szanować
3 os.	będzie szanował będzie szanować	będzie szanowała będzie szanować	będzie szanowało będzie szanować	będą szanowali będą szanować	będą szanowały będą szanować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		szanujmy
2 os.	szanuj	szanujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	szanowałbym bym szanował	szanowałabym bym szanowała	szanowałobym bym szanowało	szanowalibyśmy byśmy szanowali	szanowałybyśmy byśmy szanowały
2 os.	szanowałbyś byś szanował	szanowałabyś byś szanowała	szanowałobyś byś szanowało	szanowalibyście byście szanowali	szanowałybyście byście szanowały
3 os.	szanowałby by szanował	szanowałaby by szanowała	szanowałoby by szanowało	szanowaliby by szanowali	szanowałyby by szanowały

bezosobnik: szanowano by

bezokolicznik: szanować

imiesłów przysłówkowy współczesny: szanując

gerundium: szanowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: szanujący

imiesłów przymiotnikowy bierny: szanowany

odpowiedniki aspektowe: uszanować , zaszanować

śr.-w.-niem. schônen 'traktować, postępować, szanować, mieć wzgląd na kogoś'