formować - Wielki słownik języka polskiego PAN

3.

z grupy ludzi tworzyć instytucję

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Praca

organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Funkcjonowanie państwa

urzędy i ich funkcjonowanie

	synonimy:	organizować
	hiperonimy:	tworzyć

Połączenia

formować armię, gabinet, grupę, koalicję, komitet, legion, oddziały, rząd
formować według jakichś reguł
próbować, zacząć formować

Cytaty

Kiedy wszelkie próby zawiodły, postanowili przez Słowację i Węgry przedrzeć się do Francji, gdzie generał Sikorski formował polską armię.

źródło: KWSJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Stawka większa niż życie, 1967

Jesienią 1941 roku wstąpił do formowanej przez Niemców policji pomocniczej, by na wiosnę następnego roku wpaść w zasadzkę partyzantów i do nich przejść.

źródło: NKJP: Andrzej Łomanowski: Gry patriotów, Ozon, nr 3, 2005

Wkrótce rozpocznie się formowanie nowego rządu.

źródło: KWSJP: Piotr Sarzyński: Galeria ministrów, Polityka, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	formuję	formujemy
2 os.	formujesz	formujecie
3 os.	formuje	formują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	formowałem +(e)m formował	formowałam +(e)m formowała	formowałom +(e)m formowało	formowaliśmy +(e)śmy formowali	formowałyśmy +(e)śmy formowały
2 os.	formowałeś +(e)ś formował	formowałaś +(e)ś formowała	formowałoś +(e)ś formowało	formowaliście +(e)ście formowali	formowałyście +(e)ście formowały
3 os.	formował	formowała	formowało	formowali	formowały

bezosobnik: formowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę formował będę formować	będę formowała będę formować	będę formowało będę formować	będziemy formowali będziemy formować	będziemy formowały będziemy formować
2 os.	będziesz formował będziesz formować	będziesz formowała będziesz formować	będziesz formowało będziesz formować	będziecie formowali będziecie formować	będziecie formowały będziecie formować
3 os.	będzie formował będzie formować	będzie formowała będzie formować	będzie formowało będzie formować	będą formowali będą formować	będą formowały będą formować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		formujmy
2 os.	formuj	formujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	formowałbym bym formował	formowałabym bym formowała	formowałobym bym formowało	formowalibyśmy byśmy formowali	formowałybyśmy byśmy formowały
2 os.	formowałbyś byś formował	formowałabyś byś formowała	formowałobyś byś formowało	formowalibyście byście formowali	formowałybyście byście formowały
3 os.	formowałby by formował	formowałaby by formowała	formowałoby by formowało	formowaliby by formowali	formowałyby by formowały

bezosobnik: formowano by

bezokolicznik: formować

imiesłów przysłówkowy współczesny: formując

gerundium: formowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	formowanie	formowania
D.	formowania	formowań
C.	formowaniu	formowaniom
B.	formowanie	formowania
N.	formowaniem	formowaniami
Ms.	formowaniu	formowaniach
W.	formowanie	formowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: formujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	formujący	formujący	formujący	formujące	formująca
D.	formującego	formującego	formującego	formującego	formującej
C.	formującemu	formującemu	formującemu	formującemu	formującej
B.	formującego	formującego	formujący	formujące	formującą
N.	formującym	formującym	formującym	formującym	formującą
Ms.	formującym	formującym	formującym	formującym	formującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	formujący	formujący	formujące	formujące
D.	formujących	formujących	formujących	formujących
C.	formującym	formującym	formującym	formującym
B.	formujących	formujących	formujących	formujące
N.	formującymi	formującymi	formującymi	formującymi
Ms.	formujących	formujących	formujących	formujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: formowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	formowany	formowany	formowany	formowane	formowana
D.	formowanego	formowanego	formowanego	formowanego	formowanej
C.	formowanemu	formowanemu	formowanemu	formowanemu	formowanej
B.	formowanego	formowanego	formowany	formowane	formowaną
N.	formowanym	formowanym	formowanym	formowanym	formowaną
Ms.	formowanym	formowanym	formowanym	formowanym	formowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	formowani	formowani	formowane	formowane
D.	formowanych	formowanych	formowanych	formowanych
C.	formowanym	formowanym	formowanym	formowanym
B.	formowanych	formowanych	formowanych	formowane
N.	formowanymi	formowanymi	formowanymi	formowanymi
Ms.	formowanych	formowanych	formowanych	formowanych

odpowiednik aspektowy: sformować

Składnia

Rz_osobowy

+

formować

+

CO

Pochodzenie

łac. fōrmāre 'kształtować; tworzyć'