niweczyć - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

książk. niszczyć całkowicie coś niematerialnego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

niszczyć

Połączenia

niweczyć dorobek; pracę; efekty; plany; wysiłek

Cytaty

	Nie niweczmy dorobku Jana Pawła II! źródło: NKJP: (lew): Złośliwość czy dobra wola?, Życie Podkarpackie, 2008-12-17
	Porywisty wiatr skutecznie niweczył wysiłki drogowców nawiewając śnieg na szosy, po których przejechały pługi. źródło: NKJP: Atak zimy, Dziennik Polski, 2002-01-03
	Dodatkowym utrudnieniem w trudnym procesie pracy resocjalizacyjnej jest powrót do środowiska, w którym dziecko żyło. Zwykle powrót do domu rodzinnego, tylko na przepustkę, niweczy efekty wielomiesięcznej pracy nad młodym człowiekiem. źródło: NKJP: (jad): Kiedy jest już bardzo źle..., Gazeta Krakowska, 2002-11-04
	– Jeśli policjant dopuszcza się korupcji lub współpracuje ze zorganizowaną grupą przestępczą, to zagraża też innym funkcjonariuszom. Te przestępstwa niweczą pracę wielu policjantów. źródło: NKJP: Agnieszka Smogulecka: Program antykorupcyjny ukróci łapownictwo? Chcą zabierać przywileje Jak jest teraz? Ucieczka na emeryturę Idzie nowe? Czekają, Polska Głos Wielkopolski, 2006-02-04
	Dobre rezultaty tylko dwóch ministrów w złym rządzie mogą być niewspółmierne do zła, jakie ów rząd sprawia, albo wręcz być niweczone przez nieudolność pozostałych jego członków. źródło: NKJP: Jacek Kwosek, Agnieszka Budzyńska-Daca: Erystyka czyli o sztuce prowadzenia sporów, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	niweczę	niweczymy
2 os.	niweczysz	niweczycie
3 os.	niweczy	niweczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	niweczyłem +(e)m niweczył	niweczyłam +(e)m niweczyła	niweczyłom +(e)m niweczyło	niweczyliśmy +(e)śmy niweczyli	niweczyłyśmy +(e)śmy niweczyły
2 os.	niweczyłeś +(e)ś niweczył	niweczyłaś +(e)ś niweczyła	niweczyłoś +(e)ś niweczyło	niweczyliście +(e)ście niweczyli	niweczyłyście +(e)ście niweczyły
3 os.	niweczył	niweczyła	niweczyło	niweczyli	niweczyły

bezosobnik: niweczono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę niweczył będę niweczyć	będę niweczyła będę niweczyć	będę niweczyło będę niweczyć	będziemy niweczyli będziemy niweczyć	będziemy niweczyły będziemy niweczyć
2 os.	będziesz niweczył będziesz niweczyć	będziesz niweczyła będziesz niweczyć	będziesz niweczyło będziesz niweczyć	będziecie niweczyli będziecie niweczyć	będziecie niweczyły będziecie niweczyć
3 os.	będzie niweczył będzie niweczyć	będzie niweczyła będzie niweczyć	będzie niweczyło będzie niweczyć	będą niweczyli będą niweczyć	będą niweczyły będą niweczyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		niweczmy
2 os.	niwecz	niweczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	niweczyłbym bym niweczył	niweczyłabym bym niweczyła	niweczyłobym bym niweczyło	niweczylibyśmy byśmy niweczyli	niweczyłybyśmy byśmy niweczyły
2 os.	niweczyłbyś byś niweczył	niweczyłabyś byś niweczyła	niweczyłobyś byś niweczyło	niweczylibyście byście niweczyli	niweczyłybyście byście niweczyły
3 os.	niweczyłby by niweczył	niweczyłaby by niweczyła	niweczyłoby by niweczyło	niweczyliby by niweczyli	niweczyłyby by niweczyły

bezosobnik: niweczono by

bezokolicznik: niweczyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: niwecząc

gerundium: niweczenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	niweczenie	niweczenia
D.	niweczenia	niweczeń
C.	niweczeniu	niweczeniom
B.	niweczenie	niweczenia
N.	niweczeniem	niweczeniami
Ms.	niweczeniu	niweczeniach
W.	niweczenie	niweczenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: niweczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	niweczący	niweczący	niweczący	niweczące	niwecząca
D.	niweczącego	niweczącego	niweczącego	niweczącego	niweczącej
C.	niweczącemu	niweczącemu	niweczącemu	niweczącemu	niweczącej
B.	niweczącego	niweczącego	niweczący	niweczące	niweczącą
N.	niweczącym	niweczącym	niweczącym	niweczącym	niweczącą
Ms.	niweczącym	niweczącym	niweczącym	niweczącym	niweczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	niweczący	niweczący	niweczące	niweczące
D.	niweczących	niweczących	niweczących	niweczących
C.	niweczącym	niweczącym	niweczącym	niweczącym
B.	niweczących	niweczących	niweczących	niweczące
N.	niweczącymi	niweczącymi	niweczącymi	niweczącymi
Ms.	niweczących	niweczących	niweczących	niweczących

imiesłów przymiotnikowy bierny: niweczony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	niweczony	niweczony	niweczony	niweczone	niweczona
D.	niweczonego	niweczonego	niweczonego	niweczonego	niweczonej
C.	niweczonemu	niweczonemu	niweczonemu	niweczonemu	niweczonej
B.	niweczonego	niweczonego	niweczony	niweczone	niweczoną
N.	niweczonym	niweczonym	niweczonym	niweczonym	niweczoną
Ms.	niweczonym	niweczonym	niweczonym	niweczonym	niweczonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	niweczeni	niweczeni	niweczone	niweczone
D.	niweczonych	niweczonych	niweczonych	niweczonych
C.	niweczonym	niweczonym	niweczonym	niweczonym
B.	niweczonych	niweczonych	niweczonych	niweczone
N.	niweczonymi	niweczonymi	niweczonymi	niweczonymi
Ms.	niweczonych	niweczonych	niweczonych	niweczonych

odpowiednik aspektowy: zniweczyć

Składnia

+

niweczyć

+

CO

Pochodzenie

Od pierwotnego wyrażenia *ni vъ čь 'w nic' (dosłownie 'ni w co'), złożonego z przeczenia *ni, przyimka *vъ i biernika zaimka *čь 'co' z archaiczną kolejnością przeczenia i przyimka; zob. ni , w , co