spędzić - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

3.

zmusić kogoś lub jakieś zwierzę do opuszczenia jakiegoś miejsca

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Zasady współżycia społecznego

zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

CZŁOWIEK I PRZYRODA

Świat zwierząt

hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zegnać
zgonić

Cytaty

- Nie ma się co dziwić - mówię - czytałem gdzieś ostatnio, jak po wojnie w Szwecji zainstalowano nowego polskiego ambasadora. Przysyłają po niego karetę, a on pcha się na kozioł, koło woźnicy. Aż go musieli stamtąd spędzić i wsadzić do środka.

źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Lala, 2006

Jadźka Pocieszkówna chciała dziś wcześniej niż zwykle spędzić swoje kozy z Wilczej Góry, ale chytre brodaczki wyniuchały, że chce je oszukać, i rozbiegły się po górze z żałosnym beczeniem, że jeszcze głodne.

źródło: NKJP: Edmund Niziurski: Księga urwisów, 1954

[...] a signora na to, że proszę bardzo, ona chętnie zobaczy, spędziła z kolan psa, podniosła się z fotela i krzyknęła na Alcinę, żeby nas też zawołała, to wszystkie sobie obejrzymy te wiekopomne dzieła naszego małego księżyka z Norwegii [...].

źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Rynek w Smyrnie, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	spędzę	spędzimy
2 os.	spędzisz	spędzicie
3 os.	spędzi	spędzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	spędziłem +(e)m spędził	spędziłam +(e)m spędziła	spędziłom +(e)m spędziło	spędziliśmy +(e)śmy spędzili	spędziłyśmy +(e)śmy spędziły
2 os.	spędziłeś +(e)ś spędził	spędziłaś +(e)ś spędziła	spędziłoś +(e)ś spędziło	spędziliście +(e)ście spędzili	spędziłyście +(e)ście spędziły
3 os.	spędził	spędziła	spędziło	spędzili	spędziły

bezosobnik: spędzono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		spędźmy
2 os.	spędź	spędźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	spędziłbym bym spędził	spędziłabym bym spędziła	spędziłobym bym spędziło	spędzilibyśmy byśmy spędzili	spędziłybyśmy byśmy spędziły
2 os.	spędziłbyś byś spędził	spędziłabyś byś spędziła	spędziłobyś byś spędziło	spędzilibyście byście spędzili	spędziłybyście byście spędziły
3 os.	spędziłby by spędził	spędziłaby by spędziła	spędziłoby by spędziło	spędziliby by spędzili	spędziłyby by spędziły

bezosobnik: spędzono by

bezokolicznik: spędzić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: spędziwszy

gerundium: spędzenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	spędzenie	spędzenia
D.	spędzenia	spędzeń
C.	spędzeniu	spędzeniom
B.	spędzenie	spędzenia
N.	spędzeniem	spędzeniami
Ms.	spędzeniu	spędzeniach
W.	spędzenie	spędzenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: spędzony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	spędzony	spędzony	spędzony	spędzone	spędzona
D.	spędzonego	spędzonego	spędzonego	spędzonego	spędzonej
C.	spędzonemu	spędzonemu	spędzonemu	spędzonemu	spędzonej
B.	spędzonego	spędzonego	spędzony	spędzone	spędzoną
N.	spędzonym	spędzonym	spędzonym	spędzonym	spędzoną
Ms.	spędzonym	spędzonym	spędzonym	spędzonym	spędzonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	spędzeni	spędzeni	spędzone	spędzone
D.	spędzonych	spędzonych	spędzonych	spędzonych
C.	spędzonym	spędzonym	spędzonym	spędzonym
B.	spędzonych	spędzonych	spędzonych	spędzone
N.	spędzonymi	spędzonymi	spędzonymi	spędzonymi
Ms.	spędzonych	spędzonych	spędzonych	spędzonych

odpowiednik aspektowy: spędzać

Składnia

+

spędzić

+

KOGO/CO + SKĄD

Pochodzenie

psł. *jьz/pǫditi / *sъpǫditi

Zob. pędzić