zgonić - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

3.

zmusić człowieka lub zwierzę do zbyt szybkiego poruszania się i spowodować tym samym jego zmęczenie

Warianty

rzadziej zegnać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Relacje międzyludzkie

określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK I PRZYRODA

Świat zwierząt

hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Połączenia

(dymić, ziać...) jak zgoniony koń, pies

Cytaty

Nie odzywał się jeszcze przez kilka sekund, jak zgoniony człowiek, który nim powie słowo - musi wydyszeć wpierw z siebie najcięższe zmęczenie.

źródło: NKJP: Jerzy Broszkiewicz: Wielka, większa i największa, 1960

I nawet nie był zdyszany dochodząc do celu, gdyż Bamboo Bar znajdował się niedaleko od portu, ale zaczął dyszeć niczym zgoniony koń, kiedy usłyszał to, co barman Taro miał mu do powiedzenia.

źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Zamach na wyspę, 2001

Musiało ją to wszystkie siły kosztować, bo leżała, dysząc, a boki niczym miechy jej chodziły. Można by pomyśleć, że ją jakiś drań tak zgonił.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Kamień na kamieniu, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zgonię	zgonimy
2 os.	zgonisz	zgonicie
3 os.	zgoni	zgonią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zgoniłem +(e)m zgonił	zgoniłam +(e)m zgoniła	zgoniłom +(e)m zgoniło	zgoniliśmy +(e)śmy zgonili	zgoniłyśmy +(e)śmy zgoniły
2 os.	zgoniłeś +(e)ś zgonił	zgoniłaś +(e)ś zgoniła	zgoniłoś +(e)ś zgoniło	zgoniliście +(e)ście zgonili	zgoniłyście +(e)ście zgoniły
3 os.	zgonił	zgoniła	zgoniło	zgonili	zgoniły

bezosobnik: zgoniono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zgońmy
2 os.	zgoń	zgońcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zgoniłbym bym zgonił	zgoniłabym bym zgoniła	zgoniłobym bym zgoniło	zgonilibyśmy byśmy zgonili	zgoniłybyśmy byśmy zgoniły
2 os.	zgoniłbyś byś zgonił	zgoniłabyś byś zgoniła	zgoniłobyś byś zgoniło	zgonilibyście byście zgonili	zgoniłybyście byście zgoniły
3 os.	zgoniłby by zgonił	zgoniłaby by zgoniła	zgoniłoby by zgoniło	zgoniliby by zgonili	zgoniłyby by zgoniły

bezosobnik: zgoniono by

bezokolicznik: zgonić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zgoniwszy

gerundium: zgonienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zgonienie	zgonienia
D.	zgonienia	zgonień
C.	zgonieniu	zgonieniom
B.	zgonienie	zgonienia
N.	zgonieniem	zgonieniami
Ms.	zgonieniu	zgonieniach
W.	zgonienie	zgonienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zgoniony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zgoniony	zgoniony	zgoniony	zgonione	zgoniona
D.	zgonionego	zgonionego	zgonionego	zgonionego	zgonionej
C.	zgonionemu	zgonionemu	zgonionemu	zgonionemu	zgonionej
B.	zgonionego	zgonionego	zgoniony	zgonione	zgonioną
N.	zgonionym	zgonionym	zgonionym	zgonionym	zgonioną
Ms.	zgonionym	zgonionym	zgonionym	zgonionym	zgonionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zgonieni	zgonieni	zgonione	zgonione
D.	zgonionych	zgonionych	zgonionych	zgonionych
C.	zgonionym	zgonionym	zgonionym	zgonionym
B.	zgonionych	zgonionych	zgonionych	zgonione
N.	zgonionymi	zgonionymi	zgonionymi	zgonionymi
Ms.	zgonionych	zgonionych	zgonionych	zgonionych

odpowiednik aspektowy: zganiać

Składnia

+

zgonić

+

KOGO/CO